آذربایجان دموکرات فرقه سی

Azərbaycan Demokrat Firqəsi

فرقه دموکرات آذربایجان

نگرانی افکار عمومی …

از اوج گیری تنش بین عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران

تنش سیاسی بین جمهوری اسلامی و عربستان سعودی بیش از سی سال است که با افتد و خیزهایی ادامه دارد. بروز این اختلاف ها را بلید با پیروزی انقلاب شکوهمند مردم ایران در سال 1357 دید. ارزیابی سران کشور عربستان و کشورهای همسو از انقلاب ایران مثبت نبود. آن ها از این که انقلاب ایران الگویی برای مردم کشورشان شود و به یک جنبش فراگیر تبدیل گردد، بشدت می ترسیدند.

با حمله عراق به ایران و فرسایشی شدن جنگ این کشور ها نفس راحتی کشیدند و برای شکست انقلاب ایران مستقیم و غیر مستقیم به حمایت از دولت صدام حسین بر خاستند. ادامه بیهوده جنگ پس از بیرون راندن نیروهای متجاوز، به مدت شش سال ضمن اینکه انقلاب مردی ایران را بشدت آسیب پذیر کرد. این امکان را به مخالفین داد که ایران را کشوری متجاوز که قصد کشور گشایی دارد، در افکار عمومی جهان بویژه در کشورهای عربی جا بیندازند.

پس از پایان جنگ اختلاف جمهوری اسلامی با کشورهای همسو با عربستان فروکش نکرد. حوادث اخیر خاورمیانه پس از اشغال عراق توسط آمریکا و گسترش دامنه جنگ به دیگر کشورهای منطقه، اختلاف بین دو کشور به اوج خود رسید.

خاندان آل سعود که خود را خلیفه مسلمین جهان می نامد، تلاش کرد تا از بحران منطقه جهت تحکیم پایگاه خود با همسو کردن کشورهای عربی با محور ایران هراسی استفاده کند.

انقلاب بهمن در سال 1357 که به سرنگونی سلطنت در ایران انجامید، رهبران مرتجع کشورهای عربی را به فکر واداشت تا چاره جویی کنند. تحقق اهداف مردمی انقلاب ایران (استقلال، آزادی و عدالت اجتماعی) می توانست موجی از روشنگری در منطقه ایجاد کند. تشکیل شورای همکاری کشورهای خلیج فارس به رهبری عربستان در سال 1359 درست برای مقابله با پی آمدهای انقلاب مردم ایران شکل گرفت.

شورای همکاری کشورهای خلیج فارس که شامل عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین، عمان، قطر و کویت هستند، ظاهرا با اهداف اقتصادی ـ اجتماعی و رسیدن به پول مشترک بنیانگذاری می شود. اما با تشکیل نیروی زمینی در سال 1361 و سخن از تشکیل نیروی دریایی مشترک با نام “گروه امنیتی 81” که مقر اصلی آن بحرین در است. درست جایی که ناوگان پنجم آمریکا نیز مستقر است. و تلاش برای تشکیل پلیس مشترک، اهداف واقعی این شورا را آشکار می کند.آسوشیتد پرس در همین زمینه نوشت: «نیروی دریایی خلیج» فارس قراز است به عنوان عامل بازدارنده ای علیه ایران عمل کند.

با این همه جنگ هشت ساله ایران و عراق و در ادامه مسئله تحریم ها و کشمکش با کشورهای غربی بر سر مسئله هسته ای و بحران های همه جانبه داخلی، عربستان سعودی و دیگر هم پیمانانش را تا حدود زیادی آسوده خاطر کرده بود. و بعضی از تحرکات جمهوری اسلامی در دفاع از شیعیان در حدی نبود که از کنترل و مدیریت عربستان و دیگر کشورهای متحد او خارح شود. چانچه دیدیم حرکت اعتراضی شیعیان بحرین در سال 1390 با دخالت نظامی عربستان سعودی سرکوب شد.

به همین دلیل عربستان سعودی مخالف سرسخت توافق هسته ای و عادی شدن رابطه جمهوری اسلامی با غرب است. و تمام این سالها از هیچ کوششی فروگذار نکرده است تا این توافق صورت نگیرد.

پس از توافق هسته ای بین جمهوری اسلامی و کشورهای 1+5 عربستان استراتژی فشار بیشتر بر ایران را کلید می زند. ظریف پس از توافق هسته ای با سفرهای مرحله ای به کشورهای منطقه تلاش کرد تا به دنبال کاهش تنش با غرب، روابط جمهوری اسلامی را با کشورهای منطقه بهبود بخشد. اما عربستان سعودی از طریق افزایش تنش با ایران، قصد دارد کوشش دولت روحانی را در این رابطه خنثی کند. و جمهوری اسلامی را همچنان خطر بزرگی برای کشورهای اسلامی نشان دهد. البته حرکت افراطیون در ایران از جمله سپاه پاسداران با شعارها و نمایش های نظامی با اهداف ایران هراسی سعودی ها هم خوانی دارد. و کم بزرگی است تا سعودیها بتوانند به هدف های خود نائل آیند.

دولت عربستان با تکیه بر اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی و عضویت در گروه بیست اقتصاد برتر جهان و با همکاری ترکیه تلاش دارد ایران را در انزوای سیاسی نگهدارد. به همین خاطر از اهرم کشورهای سنی مذهب و ایجاد تنش مذهبی در منطقه استفاده خواهد کرد.

به همین دلیل در پی اعدام شیخ النمر و اشغال سفارت عربستان در ایران، سعودی ها در اقدامی غیرمترقبه تصمیم گرفتند کلیه مناسبات دیپلماتیک و بدنبال آن مناسبا اقتصادی خود با تهران را قطع و دیپلمات‌های ایران را از آن کشورشان اخراج کنند.. بحرین، سودان و جیبوتی با پیروی از عربستان با حمهوری اسلمی قطع رابطه کردند و امارات متحده و کویت نیز در حد کنسولی رابطه خود با جمهوری اسلامی را تنزل داد.

اما چرا با وجود تنش‌های قبلی و روابط متشنج در دهه اخیر شاهزادگان سعودی تصمیم به قطع رابطه با ایران نگرفتند. عربستان همان گونه که در زمان مذاکرات هسته‌ای نشان داد نگران از توافق هسته‌ای و این که ایران به عنوان یک قدرت تاثیر گذار در منطقه از سوی کشورهای غربی شناخته شود، می باشد. ریاض از تاثیر سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی در سوریه، لبنان، عراق، یمن و بحرین نا راضی است و می ترسد که با برداشتن تحریم ها این حضور پررنگتر شود و در ادامه به بی ثباتی عربستان منجر شود.

در حالیکه نیروهای صلح طلب جهان تلاش می کنند تا برای بحران سوریه و مبارزه با داعش راه حلی پیدا کنند. اعدام شیخ نمر که دو سال قبل دستگیر شده است، نمی تواند اتفاقی باشد. عربستان بخوبی میدانست که اعدام نمر با واکنش جهانی و مخصوصا با واکنش غیر پیش بینی شیعان قرار خواهد گرفت.

حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد ورق را به سود این کشور برگرداند، درصورتی که اعدام شیخ نمر می توانست زمینه ساز متهم کردن عربستان باشد و افکار عمومی جهان را علیه آن بسیج کند. این اقدام بهانه خوبی به دست عربستان داد تا ضمن قطع رابطه با تهران، از این پس هر اقدامی را برای تحلیل بردن توان ایران به کار بندد. بدون شک عربستان با قطع رابطه با تهران می کوشد تا دور جدیدی از فشارهای نفتی، دیپلماتیک و تبلیغاتی بر ایران وارد کند و برای رسیدن به این هدف تلاش دارد تا جنگ با ایران را در قالب تنش مذهبی اهل تسنن و اهل تشیع جلوه دهد. بر این اساس، می‌توان در انتظار روزهای پر تنشی بین تهران و ریاض و متعاقب آن در منطقه خاورمیانه بود. امری که باعث نگرانی مردم ایران که هنوز از دور بحران های قبلی خارج نشده وارد دوران پر تنش و خطرناک دیگری می شوند.

رهبران جمهوری اسلامی باید با درس گرفتن از گذشته، اجازه ندهند گروهی که منافع نا مشروع خود را در بحران سازی ها می بینند با سرنوشت کشور و

Facebook
Telegram
Twitter
Email

از کتاب: انقلاب ایران سالهای 1978-1979 .آکادمی علوم اتحاد جماهیر شوروی دارای نشان پرچم سرخ کار انستیتوی شرق شناسی/ ترجمه- رحیم کاکایی

گرفته شده از فیسبوک رحیم کاکایی بخشی از فصل چهارده/سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مناسبات اقتصادی خارجی جمهوری اسلامی ایران

ادامه مطلب