یادی از شاعر

^{«پس از حافظ بسیاری از شاعران سعی کردند مانند حافظ غزل‌سرایی کنند، اما به نظر من هیچ کس به اندازه‌ ابتهاج نتوانست به این مقصود نزدیک شود.»}

^{محمد حسین شهریا}^ر

هوشنگ ابتهاج سیاوش کسرایی نیما یوشیج احمد شاملو مرتضی کیوان

^{ششم اسفندماه زادروز شاعری است که شعر معروف «ایران، ای سرای امید» را سروده است؛ امیرهوشنگ ابتهاج متخلص به «ه.ا. سایه».}

^{به گزارش خبرنگار ادبیات ایسنا، امیرهوشنگ ابتهاج شاعر معاصر متولد ششم اسفندماه سال 1306 در شهرستان رشت است. تحصیلات ابتدایی را در این شهر سپری کرد، سپس به تهران آمد و دوره دبیرستان را در پایتخت گذراند. او نخستین دفتر شعر خود را با نام «نخستین نغمه‌ها» در دوران تحصیلات دبیرستانی منتشر کرد و با انتشار کتاب «شبگیر» که حاصل سال‌های پرتب‌وتاب پیش از 1332 است، به شعر اجتماعی روی آورد.}

^{تا کنون از این شاعر نام‌آور آثاری همچون «سهراب»، «زمین»، «چند برگ از یلدا»، «یادگار خون سرو»، «سیاه‌مشق» و مجموعه‌ «آینه در آینه»؛ گزیده‌ اشعار توسط محمدرضا شفیعی کدکنی منتشر شده است.}

^{«حافظ به سعی سایه» نیز از آثار پژوهشی اوست که این تصحیح از دیوان حافظ از تصحیح‌های معروف است.}

^{او در فاصله‌ سال‌های 56 – 1350 برنامه‌ «گل‌های تازه» و «گلچین هفته» را که از رادیو ایران پخش می‌شد سرپرستی می‌کرد. تعدادی از شعرهای این شاعر توسط موسیقی‌دانان ایرانی نظیر محمدرضا شجریان، شهرام ناظری و حسین قوامی اجرا شده‌ است. تصنیف خاطره‌انگیز «تو ای پری کجایی» و تصنیف «سپیده» (ایران ای سرای امید) از شعرهای سایه است.}

^{کتاب «پیر پرنیان‌اندیش؛ در صحبت سایه» دربرگیرنده‌ خاطره‌های سایه در دو جلد منتشر شده است. این کتاب گفت‌وگوی میلاد عظیمی و عاطفه طیه با هوشنگ ابتهاج است و در آن دوره‌های مختلف زندگی این شاعر و موسیقی‌پژوه مورد بررسی قرار می‌گیرد.}

^{محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار چند دهه‌ پیش در توصیف شعر ابتهاج جوان می‌گوید: «پس از حافظ بسیاری از شاعران سعی کردند مانند حافظ غزل‌سرایی کنند، اما به نظر من هیچ کس به اندازه‌ ابتهاج نتوانست به این مقصود نزدیک شود.»}

^{محمدرضا شفیعی کدکنی نیز اظهار می‌کند: «در میان دانه‌های درشت شعر قرن بیستم ایرانی یعنی اکنونیان، که زندگی‌شان دراز باد، سایه در جایگاهی ایستاده که دیگران چه بخواهند و چه نخواهند باید بدو برنگرند و اگر فروتنی ذاتی او اجازه می‌داد، حق داشت که به همگان – جز به یکی دو تن – فرو نگرد اما سایه هر کسی را در جایگاهی که دارد، می‌شناسد و می‌ستاید.»}

^***

^{تصنیف «سپیده» معروف به «ایران ای سرای امید» ساخته محمدرضا لطفی است که محمدرضا شجریان آن را خوانده است. این اثر با صدای شهرام ناظری و محمد معتمدی نیز اجرا شده است و در همه آن‌ها محمدرضا لطفی به عنوان آهنگساز و نوازنده حضور داشته است.}

^{متن این تصنیف سروده هوشنگ ابتهاج:}

^{ایران ای سرای امید}

^{بر بامت سپیده دمید}

^{بنگر کزین ره پرخون}

^{خورشیدی خجسته رسید .}

^{اگر چه دل‌ها پرخون است}

^{شکوه شادی افزون است}

^{سپیده ما گلگون است، وای گلگون است}

^{که دست دشمن در خون است}

^{ای ایران غمت مرساد}

^{جاویدان شکوه تو باد .}

^{راه ما، راه حق، راه بهروزی است}