یادی از اسکار نیمایرچهره جاویدان جها نی هنرمعماری

  مدل ,  نشان ها و جایزه برزگ معماری :

 با پایان دیکتاتوری نظامی در سال 1985، نیمایر پس ازبازگشت دوباره به خلق آثار معماری درکشور پرداخت. مجموعه‌ی «یادمان آمریکای لاتین» در سائوپولو جزو کارهای مهمی است که پس از مهاجرت ساخت. کار مشهور دیگرش، موزه هنرهای معاصر در شهر نیتروی برزیل می باشد, که روی صخره‌ای بلند و رو به خلیج واقع شده. ساختمان با گنبد برافراشته و راه مارپیچی که از روی صخره به آن می‌رسد، مانند یک سفینه فضایی یا به قول خود” نیمایر مانند گلی است که بر فراز آب‌ها معلق است”. در سال 1988 نیمایر جایزه معماری  پریتزکر” در معماری را به دست آورد این جایزه در حد نوبل است.

(جایزه معماری پریتزکر جایزه ای است که هر ساله توسط بنیاد “هات”, برای بزرگداشت به یک معمار زنده داده میشود که آثارش ترکیبی از استعداد, بینش معماری و تعهد است. کسی که با آثارش توانسته جامعه بشری را به سوی پیشرفت هدایت کند و محیط زندگی افراد را با هنر معماری زینت دهد.

برنده این جایزه هر ساله در بهار انتخاب و معرفی شده و طی مراسمی جوایز وی اهدا میشوند.

(اولین برنده زن جایزه پریتزکر معماری, “زاها حدید”, معمار انگلیسی عراقی الاصل بود.

همچنین جوانترین برنده این جایزه” ریایو نی شیزیوا “با 44 سال سن بود.) “اسکار نیمایر “جوایز دیگری را نیز دریافت نمود از جمله

 جایزه لنین در سال 1963، جایزه بنیتو خوارز در سال1964، جایزه ژولیت کوری در سال1965، سال 1989 یاد بود آمریکای لاتین  درسائولو را طراحی کرد. جایزه ولیعهد اسپانیا موسوم به پرینسیپه استوریاس در رشته هنر در سال1990 میلادی را دریافت نمود .1991 پروژه موزه هنرهای معاصر در نیتروی، در ریو دِو ژانیرو را طراحی کرد.1994موزه انسان و سپهر او در برازیلیا، و برج اِمبراتل در ریو دِ ژانیرور را طراحی کرد.1995  بنای یادبود بمناسبت صدسالگی بلو هوریزونته را ساخت.  ۱۹۹۸: مدال طلای مؤسسه معماری بریتانیا را دریافت کرد. 2001 پروژه بنای ضمیمه هتل قصر کوپاکابانا در” ریو دِو ژانیرو”، موزه فیلم در نیتروی را طراحی

کرد.با ورود به سده بیست و یکم، و در حالی که نیمایر به آستانه نود سالگی رسیده بود، همچنان دفتر و استودیوی طراحی خود را در شهر “ریو دو ژانیرو” اداره می‌کرد. موزه اسکار نیمایر یا «موزه جدید» در سال2002 ساخته و افتتاح شد. او این‌ پروژه را در سن 95 سالگی طراحی کرد.

2003 ستاره های تالار سخنرانی ایبیراپوئرا را ساخت. 2004 در تالار بادبود میجی در توکیو نشان سلطنتی پرائمیوم را دریافت کرد. ژانویه 2005یک طرح معماری را به محل موزه نشان‌های بنیاد پرنس آسوتریا و به هیأت امنای آن بنیاد هدیه می‌کند.

 2007 صد ساله شد دولت برزیل  سال 2007 (1386)را به مناسبت صد سالگی این چهره ملی سال” اسکار نیمایر” نامید.

 و نشان‌ها و القابی، از آن‌جمله نشان دوستی دولت روسیه را دریافت نمود و سال 2008نمایشگاه «صدسالگی نیمایر» به کشورهای بسیاری در اروپا و آمریکای جنوبی در سفر بود واین سال از مجسمه ای که به کوبا هدیه نمود در دانشگاه علوم کامپیوتری پرده برداری می‌شود. وپروژه بندر موسیقی برای پارک یورکویزا در روساریو آرژانتین را درهمین سال طراحی می‌کند. برج تلویزیونی برازیلیا، که آخرین کارهای نیمایر بود  در سال 2012 در این شهر ساخته شد.سالهای که وی دائما با بیمارستا ن سرکار داشت.‌

“اسکارنیمایر”شخصیتی بود,که آخرین روزهای زندگی اش  تا اوایل سال2012،  در دفتر کارش که به ساحل ”کوپاکابانا“ی ریودوژانیرو مشرف بود، روی پروژه‌های جدید کار می‌کرد، و میزبان جلسه‌های هفتگی بحث‌های سیاسی با دوستانی بود که به دیدنش می‌آمدند. حتی در بیمارستان هم مهندسان به دیدنش می رفتند که تا درباره طرح‌های در دست اجرا با وی به مشورت بنشینند .

“آنیتا”، همسر این نابغه هنر معماری و کمونیست با وفا 75 سال با وی زندگی نمود ودر سال 2004 درگذشت. دختر این زن و شوهر به نام “آنّا ماریا“، اوایل سال 2012میلادی در سن 82 سالگی درگذشت. از “اُسکار نیمایِر“ پنج نوه، سیزده نتیجه، و هفت نبیره به جاماند ازجمله همسر دوم که درسن 99سالگی  درسال 2006  با وی ازدواج کرد« لوسیا کاییرا» می باشد .

اسکار نیمایر کمونیستی وفادار تا آخرین لحظات زندگی، دوست صمیمی فیدل کاسترو در ضدیت با دیکتاتوری و ارتجاع جهانی هردو خالقی  در سطوح والای انسانی و د گراندیشانی بودند که بنا های امید وشادی  برای  زحمتکشان را می آفریدند؛  آموزگارانی بودند با الگوی هنر آرمانگرائی  در برابر نابرابری های اجتماعی , ای کاش این اسطوره های انقلابی عصرمان از مام وطن دو باره زاده شوند به امید گفتاری از رفیق فرمانده فیدل کاسترو که  در اینجا می آورم  :

« من به نوع بشر اعتقاد دارم، و اعتقاد دارم که مردمی نوین، نسل‌هایی نوین، ظهور خواهند کرد. من امید فراوانی دارم که مردمی تواناتر از ما، بهتر از ما، در آینده به پا خواهند خواست »

م . چابکی 8 آذر 1396 برابر با 29.11.2017

کارمشترک بالوکوربوزیه  معمار سوئیسی، که با این طرح شهرتی جهانی یافت. نیمایر پس از جنگ جهانی دوم زمانی که  شهرت وی در سطح جهان در حال اوج گرفتن بود، از او برای پیوستن به پروژه طراحی ساختمان سازمان ملل در نیویورک دعوت شد. اگرچه در ابتدا طرح شخص نیمایر برای ساختمان سازمان ملل تصویب شده بود، اما در نهایت طرحی که ترکیبی است از طراحی‌ او و” لوکوربوزیه” مورد توافق قرار گرفت و ساخته شد. در این طرح ساختمان‌های دبیرخانه، مجمع عمومی، تالار اجتماعات و کتابخانه جدا از یکدیگر قرار دارند. بلندترین ساختمان مجموعه، ساختمان 39 طبقه‌ای دبیرخانه است که دفتر دبیرکل سازمان ملل در طبقه 38 آن قرار دارد. معماری ساختمان به سبک مشهور به «سبک بین‌المللی» است؛ سبکی که خصوصیات اصلی آن تأکید بر حجم، تعادل در طرح و دوری جستن از تزئینات در معماری است. نیمایر معتقد بود زیبایی حاصل ” استقرار صحیح ساختمان‌ها در فضاست “.

نیمایر آثار معروفی را در سطح جهانی با الهام از منحنی ها طراحی کرد که از جمله آنها می توان  مقر ” کمیته حزب کمونیست فرانسه در پاریس”را نام برد .

 مسجد،و مرکز مدنی و دانشگاه الجزیره در الجزایر، خانه فرهنگ هاوره فرانسه، دانشگاه قسطنطنیه الجزایر، ساختمان انتشارات موندادوری میلان ایتالیا، مجلس امریکای لاتین در شهر سائوپائولوی برزیل، مرکز توسعه جهانی زبان پرتغالی در لیسبون پرتغال و مرکز فرهنگی بین المللی آولیس اسپانیا نمونه های دیگری است که می توان بدان اشاره نمود. او همچنین مرکز نمایشگاه‌های بین‌المللی شهر طرابلس در لبنان را نیز طراحی نمود اما آغاز جنگ‌های داخلی لبنان باعث شد تا این پروژه نیمه‌کاره رها شود.

یکی از نخستین کارهایی که ” اسکار نیمایر” شخصاً طراحی آن را بر عهده داشت و باعث پیشرفت و شهرتش دربرزیل بود. مجموعه‌ای در کنار دریاچه ( یا آبگیر مصنوعی پامپولیا) که , شامل کلیسا، باشگاه ورزشی گلف و قایقرانی، رستوران و کازینو است. در طراحی این مجموعه” اسکار نیمایر” آرام , آرام از سبک خشک” لوکوربوزیه” فاصله گرفت و قوس‌ها و انحناها را در کار خود وارد کرد و فرم‌های آزاد را بیش از پیش به کار گرفت..

 کلیسای کوچک سن فرانسیس آسیزی در کنار آبگیر پامپولیا، یکی از اقدامات انقلابی نیمایر بود. ساختن چهار قوس بزرگ” سهمی” یا “شلجمی‌”شکل با استفاده از بتن پیش‌تنیده و به کارگیری فرم‌های آزاد در ساخت این کلیسا، در زمان خود بدون تردید یک جسارت و نوآوری بود. پذیرش این کلیسای مدرن برای اسقف‌های کاتولیک، به دلیل نوع معماری و همچنین نقاشی‌های دیواری‌اش، ناممکن بود و آن‌ها تا سال‌ها از تقدیس و تبرک کردن این ساختمان به عنوان کلیسا خودداری می کردند. در حقیقت در طرح این کلیسا بود که نیمایر خود را از برخی قید و بندهای معماری “کارکردگرا” آزاد ساخت .

یکی از کارهای ماندگارنیمایر طراحی ساختمان سازمان ملل متحد در نیویورک است.

فکر ساختن یک پایتخت جدید که در سال 1956 ( 1335 خورشیدی )  در حقیقت ایده ،“جوسیلینو کوبیتسچک“، رئیس جمهوری ترقیخواه برزیل، بود که تصمیم گرفت پایتخت کشور را از “ریودوژانیرو“، واقع در ساحل اقیانوس اطلس، به فلات مرکزی کشور بعلت توسعه اقتصادی منتقل سازد از دوستش نیمایرخواست تا در طراحی و نظارت برخی از ساختمانهای شهری شرکت نماید که مشهورترین آنها اقامتگاه ریاست جمهوری، کنگره ملی برزیل خانه نمایندگان و کاتدرال یا کلیسای جامع برازیلیا ساختمان‌های مهمی هستند که توسط خود نیمایر در این شهر جدید طراحی شده اکنون از نمونه‌های مهم معماری سده بیستم  در برزیل به شمار می‌آیند.

 طرح شهرسازی” برازیلیا” و ساختمان‌های اعجاب‌آور با حجم‌های عظیمش، هم مانند مسکو و دیگر شهرهای بزرگ , قطعاً یک معماری فوتوریستی را به نمایش می‌گذارد .برای فوتوریست‌ها ماشین، هواپیما و شهرهای صنعتی نشانه‌های بسیار مهمی بودند چراکه آن‌ها پیروزی انسان بر طبیعت را نشان می‌دادند و این نوع معماری هم قرار است اشاره‌ای به آینده و  توسعه برزیل باشد.

کمونیست نامی برزیل  و یار فیدل کاسترو 

امسال مصادف بود با خاموشی دومشعل فروزان , پنجمین سالگرد  درگذشت اسکار نیمایر و اولین سال خاموشی فیدل کاسترو شخصیتهای که نزدیک به یک قرن تاثیر گذار آرمان انسانی بوده اند و در قلب اکثریت زحمتکشان سیاره ما جا دارند ؛ بی دلیل نیست که رسانه های خبری امپریالیسم  این دو شحصیت را ” یگانه باز مانده های کمونیسم ”  بخاک سپرده شده دانسته تا به مردم جهان القاء کنند آخرین بازمانده ها هم رفتند بنابراین تنها راه ماندگار پیوستن به نظام سرمایه داری است  . 

جهان در 5 دسامبر2012 در شامگاه چهارشتبه ساعت بیست یک و55 دقیقه بادرگذشت اسکار نیمایراین مشعل  نو گرای انقلابی برزیل که ده روز به 105مین سالگردش مانده  بود به سوگ نشست وی را در کاخی بخاک سپردند که خود طراح آن بود. “دیلما روسف ” رئیس جمهور برزیل  در کنار کاخ , با افتخار با کف زدنها و با تجلیل نیمایر را انقلابی بزرگ و استاد معماری نوین نام نهاد ؛ رسانه های مترقی جهان این پایان راآغازی برای بازماندگان راه وی درجهان آرمانی وخلاقیت معماری دانستند.

  زندگینامه نیمایرآزمونی در تاریخ  :

   به مناسبت صدمین سالروز استاد و رفیق نیمایر روزنامه “پراودا”  در شماره 134 سال 2007   نوشت  نیمایر در مسیر تکامل خود ترکیبی از  لوکوربوزیه “معمار خلاق جهانی”  وهنری تنیده از شعر بود ؛  نیروهای مترقی وچپ جهان وی را پیام آورصلح می دانند ؛ جامعه مهندسی ایران وجهان اسکار نیمایر را نه تنها چهره برزیل معاصربلکه جلوه معماری ای ترسیم نمودند که با خلاقیت ونوآوری مکان ها را درجهان دگرگون ساخت.

 اسکارنیمایرکه نام کامل  او « اسکار ریبروآلمئید سوارس» می باشد  در 15 دسامبر سال 1907 میلادی در شهر” ریو دوژانیرو” برزیل زاده شد. با رفتن به مدرسه، و  با  پرسه زدن‌ها , دوران جوانی را گذراند. سال 1928در سن 21 سالگی ازدواج کرد و صاحب یک فرزند شد .  اما آن‌طور که در کتاب خاطراتش، «منحنی‌های زمان» شرح داده است. سرانجام به دانشکده معماری هنرهای زیبای شهرخود رفت و به تحصیل پرداخت و درهمین شهر درسال 1934 بعنوان آرشیتکت  فارغ و التحصیل  شد کارش را در چاپخانه پدرش آغاز کرد وازطرفی دیگربا عشقی که به رشته اش داشت  با سماجت وکار مجانی در دفتر معماری” لوسیو کوستا “، معمار وشهر ساز نامدار برزیلی مشغول رشته تخصصی خود شد  بد ین ترتیب سنگ بنای جهانی شدن خویش را نهاد. زمانی که کوستا در دهه 30 میلادی  به عنوان سرپرست طراحی ساختمانی جدید برای وزارت آموزش و بهداشت منصوب گردید او برای این‌کار تعدادی از معماران جوان را به کار گماشت و از “لوکوربوزیه “، پیشگام معمار مدرن  «بین‌المللی»، نیز به عنوان مشاور طرح دعوت به همکاری نمود.  نیمایر این بار نیز با سماجت کوستا را مجاب ساخت  تا او را هم در گروه طراحی جای دهد. از خلال مشارکت در این طرح بود که نیمایر فرصت کار کردن با “لوکوربوزیه ” را یافت.

 اما اصل قضیه دراین بود که , اسکار جوان با  ابتکار  توانست راه های دیگری را بیا موزد و سرفصل مهمی درسبک « مدرنیسم برزیلی » بگشاید وچنان فراتر از مرزهای کشور خود بر معماری مدرن  تاثیربگذارد که آثارش بخش جدا ناپذیر از میراث  فرهنگی ومعماری  سده بیستم به‌شمار آ ید وطراحی شهری ومعماری اش درفهرست میراث جهانی سازمان یونسکو30  سال پس اجراء در سال 1987  به عنوان یکی از دست آوردهای مهم در طرح شهرسازی ” برازیلیا” وساختمانهای آن قرار گیرد واین افتخاری است بزرگ که نصیب هر آرشیتکتی در زمان حیا ت اش نمی گردد .

  استاد نیمایر با حرکت روی منحنی ها استیل معماری نوین را بنیان نهاد . با استفاده از مصالح آهن وپولاد و بتن وشیشه , چون مومی دردست ,بناهای عظیمی را آفرید که دراندام پرپیچ وخم و قوسهای آسمانی پا درزمین داشت و الهام  دهنده طبیعتی بود که درآن کشوربا تمام وجود آنرا لمس می کرد و سرآغاز ایده های نوین معماری و جدا لی برای ذهنی بود که در عصرخویش به آن می پرداخت و خلاقیت اش  رهروی شاگردانش درجهان می گردید.

 طراحی و شاهکارهای، استاد  ضرورت اهمیت استا نداردها و نظم و انضباط  به عنوان پیش شرط برای حل مشکل مسکن که اولین بار در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی  با برنامه ریزی شهری و تسلط برآن معرفی می گردد مورد نظر اسکار نیمایر بود وی اعتبار زندگی خود را به روش زیر تعریف می نمود :

“برای داشتن امتیاز آرشیتکت خوب، مطالعه در ضمینه های تخصصی کافی نیست , یک معمار بویژه باید  دارای تفکر اجتماعی و سیاسی باشد  سازندگی باید منعکس کـننده عقـیده و عمل در جهت مخالفـت با مناسبات غیرانسانی در سمت مخالفـت با بی عدالتی های اجتماعی باشد.” و”  فعالیت در عرصه فرهنگی، باید رابطه تـنگاتـنگی با تلاش در جهت بلوغ انسان و ساختن دنیای عادلانه و همبسته در شرایط بهبود کیفی آگاهی ها  باشد برای جوانان ضروری است با مبارزه برای جهانی بهتر و عادلانه تر تربیت شوند.

آثار نیمایر با ده ها برگ از جایزه ها، مدال ها، دیپلم های کشورهای مختلف مشخص می شود. نیمایر در فعالیت های اجتماعی و سیاسی برای یاری به محرومان تلاش می کرد. بخشی از پاداش پولی معمار همیشه به نیازهای عمومی محرومان فرستاده می شد  نمونه  سال1996 طرح یادبود الدورادو را اجرا نمود و آنرا به جنبش دهقانان بی‌زمین تقدیم کرد.

 نیمایر به کشور شوروی و مردما نش بسیارعلاقمند بود و در سال 1963، پس از دریافت جایزه صلح بین المللی لنین با تحسین  درمیدان سرخ  به “تقویت صلح” در میان مردم جهان پرداخت. باید یاد آور گردم گنادی زیوگانف صدر کمیته مرکزی حزب کمونیست فدراسیون روسیه به مناسبت در گذشت نیمایر طی تلگرام تسلیت عمیق  به کمیته مرکزی حزب کمونیست برزیل , گفت : چهره درخشان رفیق نیمایر خلقها ی جهان را بخود جلب کرد… سهم وی در جنبش کمونیستی برزیل قابل تقدیر است اوهمیشه دوست ما بود…..  نیمایر تمام انرژی خود را برای صلح به ارمغان آورد. او عضوهیئت رئیسه شورای جهانی صلح بود و جایزه بین المللی لنین به وی اهدا شد. 

چرا کمونیست شدم: