دکتر محمد حسین یحیایی
چند ساعتی تا پایان سال پر اضطراب، پر تنش، پر آشوب و پر ظلم و ستم که پایه های رژیم را لرزاند، نمانده است. این سال ( 1396 ) هم با سخنان کلیشه ای رهبر که چندین سال است پیرامون اقتصاد دور می زند آغاز شد و با سخنان فریبنده، همراه با دروغ های همیشگی رئیس جمهور ولایت ادامه یافت. هر دو بعنوان شخص اول و دوم رژیم ولایت سخن از تولید، رشد اقتصادی، کاهش بیکاری و گسترش عدالت بمیان آوردند ولی از همان روز های نخست دزدی، فساد، تبهکاری و دروغ این بار در ابعاد بزرگتری از گذشته تا رپود جامعه استبداد زده را فرا گرفت، مالباختگان، کارگران به ستوه آمده از ظلم،بیکاران، بویژه تحصیلکردگان بیکار و سرخورده، تهیدستان حاشیه نشین، زنان و … در مقابله با رژیم ولایت به کف خیابان آمدند. کارگران از همان روز های نخست سال اعتصاب های پی در پی خود را برای عدم پرداخت حقوق خود آغاز کردند، مالباختگان در مقابل موسسات اعتباری با شعار های گوناگون و ساختار شکنانه ( ای رهبر فرزانه، ایران شده دزد خانه ) صف کشیدند
دولت به اصطلاح اعتدال و امید به هر ترفندی دست زد تا مانع از گسترش اعتراضات به خیابان ها شود، گاهی از شیوه همیشگی تهدید و گاهی هم با بازی هوشمندانه که گویا خود در این ویرانی و فلاکت نقشی ندارد با مردم فریبی با آنان همصدا شد و بحران های اجتماعی را که ناشی از خیانت چندین دهه رژیم ولایت بود برای تسکین آلام مردم به زبان آورد. مرکز پژوهش های مجلس در گزارش خود نوشت، بیکاری در بین فارغ التحصیلان بالای 40 درصد است و علی ربیعی وزیر امنیتی تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت روحانی که خود را حقوقدان خوانده بود گفت: 70 درصد از جویندگان کار مدرک دانشگاهی دارند و با ورود 5 میلیون فارغ التحصیل دیگر آینده بحرانی تر خواهد شد و وزیر کار برای برون رفت پروژه « کارورزی » را با حقوق 310 هزار تومان مطرح کرد که در آن بیمه خدمات اجتماعی مطرح نباشد و کارگر هیچگونه حق و حقوقی در مدت کار نداشته باشد و این جواب شعار اول سال رهبر بود که در آن از اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال سخن گفته بود. ولی اله سیف رئیس بانک مرکزی هم گفت که مطالبات معوقه وام های بدون وثیقه و اختلاس های گسترده بانک ها که از مرز 100 هزار میلیارد تومان گذشته و 40 درصد آن در دست 200 شخص حقیقی و حقوقی است اکثر بانک ها را ورشکست کرده است.
در این سال هزاران کارگاه کوچک و بزرگ تعطیل شدند، هزاران کارگر به سیل بیکاران پیوستند، 80 درصد از کارگران ساختمانی بیکار در سر کوچه و خیابان ایستادند تا به کار های موقت و روزانه برده شوند و گاهی از فرط فقر و تهیدستی خود کشی کردند که تعداد آنها هر روز در حال افزایش است.عباسعلی ابونوری رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران در گقتگو با « نسیم آنلاین » فاش کرد که طبق برآورد های من، با احتساب بیکاری پنهان و آشکار و افراد تحضیل کرده چیزی در حدود 15 میلیون نفر است و رکود و بیکاری ادامه خواهد یافت و تا سال ها از بین نخواهد رفت. در این راستا ابراهیم رزاقی از اقتصاد دان های مطرح و فعال در رژیم ولایت در گفتگو با « ایلنا » گفت: در شرایط امروز کشور ما 66 میلیون نیروی کار آماده داریم که تنها 22 میلیون شاغل اند و 44 میلیون شغل ثابت و یا مشخص ندارند، در دوران سازندگی هاشمی که در خدمت سرمایه بود انجماد مزد به یکی از اهداف رژیم در آمد و با خصوصی سازی بطور جدی پیگیری شد.
بحران اقتصادی همراه با رکود گسترده و عمیق در همان ماه های نخست سال خود را نشان داد، در ماه اردیبهشت 8 میلیون فقره چک به مبلغ 59 هزار میلیارد تومان مبادله شد که یک و نیم میلیون آن با 13 میلیارد تومان برگشت خورد. روحانی برای فرار به جلو خود به صف منتقدان اوضاع اقتصادی و آشفتگی سیاسی پیوست و در اجلاس مبارزه با فساد گفت: وقتی تفنگ و پول و رسانه و سایت و… در یک جا جمع شود مسلمان هم باشد فاسد می شود… در ضیافت افطار با فعالان اقتصادی تکرار کرد: ابلاغ سیاست های اضل 44 برای واگذاری اقتصاد به مردم بود، اما بخشی از اقتصاد که در دست دولت بی تفنگ بود را به یک دولت با تفنگ تحویل دادند و کسی جرات ندارد با آنها رقابت کند. اینگونه سخنان از فریبکاری های شایع و گسترده ذوب شدگان در رژیم ولایت است که برای فرار از عملکرد خود و سردرگم کردن مردم به آن دامن می زنند و گرنه همه حامی دزد و فساد و از نابکارانند که آدرس غلط و اشتباهی می دهند.زیرا روحانی به دفعات از فعالیت های اقتصادی سپاه دفاع کرده و آن را از ضرورت های رژیم نامیده است. همین افراد سیاست باز و تیم اقتصادی آنان است که زمینه ساز توسعه موسسات مالی و اعتباری شده اند که بیش از 25 درصد ( محمد رضا پور ابراهیمی رئیس کمسیون اقتصادی مجلس ) از نقدینگی کشور را در دست گرفته اند.5000 صندوق قرض الحسنه را نیرو های انتظامی و 1000 تعاونی را وزارت کار و تعاونی راه انداخته اند. مالباختگان از اولین گروه هایی بودند که در اطراف اینگونه موسسات گرد هم آمدند و شعار های تندی مطرح کردند. در ایران 20 میلیون نفر در گیر موسسات مالی و اعتباری شدند. محمد باقر الفت، معاون قوه قضائیه سپرده گذاران را مورد شماتت قرار داده گفت: سپرده گذاران موسسات مالی با علم و آگاهی برای کسب سود های بادآورده، اقدام به سپرده گذاری کردند، نباید مظلوم جلوه شوند وبا مظلوم نمایی از دولت خواهان مبلغی باشند، این ها سود جویی کردند و باید امروز ضرر آن را بدهند. براستی گفتار این نماینده عدالت حیرت آور و شگفت انگیز است.
در سال 1396 هیچگونه پروژه که بتواند بخشی از نیروی کار را جذب کند اجرایی نشد و در 6 ماهه اول سال تنها 11 درصد از بودجه عمرانی محقق شد و نسبت به سال قبل آن 36 درصد کاهش نشان داد( اعتبارات عمرانی در سال 96 ، هفتادویک هزارو370 میلیارد پیش بینی شده بود که تنها در این مدت 7800 میلیارد آن به اجرا در آمد ) در نتیجه با گسترش بیکاری خط فقر گسترش یافت و تقی رستم ورزی، رئیس سازمان تامین اجتماعی گفت: 10 تا 12 میلیون نفر از مردم زیر خط فقر زندگی می کنند، 19 میلیون بویژه در حاشیه شهر ها در شرایط بد مسکن قرار دارند. مرتظی افقه عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران گفت: وجود 20 میلیون فقیر مطلق را باید نشان شکست اندیشه هایی تلقی کرد که گروهی از مهندسان اقتصاد آن را به نام مکتب نیاوران در سازمان برنامه و بودجه پایه گذاری کردند.
با شکست سیاست های اقتصادی دولت اعتدال و امید به رهبری تیم دلبسته به نئو لیبرالیسم و صندوق بین المللی پول ( غنی نژاد، لیلاز، نوبخت، نیلی، سیف، کرباسیان، نهاونیان و… ) و گسترش فقر که با دزدی های گسترده و فساد به اوج خود رسید ( دزدی 8 هزار میلیاردی از صندوق فرهنگیان ) بحران اجتماعی فراگیر شد و در پیوند تا تظاهرات کارگران که ماه ها از دریافت حقوق اندک خود محروم شدند، لرزه بر اندام رژیم ولایت انداخت. شعار های ساختار شکنانه که علائم فروپاشی را نوید می داد برخی از سیاست بازان را به تکاپو واداشت، علی شمخانی دبیر شورای امنیت ملی با نگرانی گفت که جامعه اعتمادی به کارآمدی نظام ندارد و علی لاریجانی ادامه داد: ما دیگر قادر به اداره کشور نیستیم، و مصطفی کواکبیان گفت: ملت می تواند خانه تکانی کند.
نارضایتی مردم مردم از اوضاع اقتصادی و اجتماعی و گذر از رژیم ولایت در دیماه به اوج خود رسید و در مدت کوتاهی در سرتاسر کشور فراگیر شد که در آن سخنی از اصلاح طلب و اصولگرا که ساخته رژیم برای فریبکاری در سال های گذشته بود به چشم نمی خورد و مردم یک صدا فریاد می کردند، اصلاح طلب، اصولگرا دیگر تمام شد ماجرا، این شعار ساختار شکنانه خشم اصلاح طلبان را بر انگیخت و سرکردگان آنها سراسیمه و وحشت زده بار دشنام و افترا را سرازیر به کف خیابان و مردم به ستوه آمده کردند که با گذشت زمان شکاف بزرگی در درون اصلاح طلبان بوجود آورد.سعید لیلاز از ناتوانی رژیم سخن گفت و در دومین کنگره استانی حزب کارگزاران یادآور شد که احمدی نژاد بو می کشد که فروپاشی نزدیک است. تهیدستان و تحقیر شدگان به میدان آمده اند که دیگر پایانش مشخص نیست.
تظاهرات دیماه آرامش رژیم را به هم ریخت، همه را وحشت زده کرد، خامنه ای در پشت شعار های همیشگی خود پنهان شد، تا مدت ها سکوت اختیار کرد و آن را به دشمن نسبت داد، ولی دیگران از پایان کار و رژیم سخن به میان آوردند.حسن خمینی در گفتگو با روزنامه « آرمان » گفت: امروز دارای یک طبقه ضعیف اقتصادی هستیم که بزرگ تر شده است و مطالباتش سیاسی نیست، اگر برآورد نشود فارغ از یاس و نومیدی که پدید می اورد، می تواند زمینه ساز دو پدیده باشد یا فروپاشی و یا حاکمیت نوعی پوپولیسم اقتدارگرا به معنای یک حکومت بسیار خشن ولی در کوتاه مدت، عوام فریب و سرکوبگر. و عبدالرضا رحمانی فضلی در گفتگو با روزنامه « ایران » اضافه کرد سبک زندگی مردم، سلیقه، تفریح، روابط و پوشش آنها دچار تغییرات اساسی شده است و منطق ما آن را بر نمی تابد، یک جرقه کافی است تا بار دیگر شعله ور شود.ولی نگرانی رژیم از فرو پاشی همچنان ادامه دارد، عباس جعفری دولت آبادی دادستان تهران سال 96 را پر حادثه خوانده ادامه می دهد که اعتراضات در سال 97 هم ادامه خواهد یافت عباس آخوندی وزیر راه و شهر سازی می گویدک کشور در حال زوال اجتماعی است و جامعه دیگر نمی تواند امید را به خود تزریق کند و در روز استیضاح خود در مجلس ( 24 اسفند ) ادامه می دهد: شرایط اقتصادی ایران سخت است، من واقعا نگران وضعیت اقتصاد ایران هستم، دولت 650 هزار میلیارد تومان بدهی دارد، این یعنی 52 درصد از تولید ناخالص داخلی یعنی متلاشی شدن همه شرکت هاست.
در سال 96 خشم فرو خورده مردم به بیرون زد، حیله و نیرنگ های رنگارنگ رژیم ولایت رنگ باخت، تهیدستان، محرومان، مالباختگان و کارگران همسو و هم صدا به خیابان آمدند، درد آب، نان، هوا، آزادی، امنیت، ناامیدی و فقر، بیکاری و کودکان کار، گور خوابی، فاضلاب خوابی، فروش اعضا، اعتیاد و فحشا و نابودی جنگل ها، تالاب ها، دریاچه ها و… افزایش یافت. خامنه ای رهبر انقلاب دیگر، گفتار پیشین خود را که ما « رکورد زدیم! ما رکورد زدیم » تکرار نکرد، ممکن است در آینده نزدیک بار دیگر جسم علیل خود را مطرح سازد و از مردم پوزش بطلبد که قادر به گسترش عدالت نبوده است ولی اینگونه گفتار و نمایشات هیچگونه جایگاه و پایگاهی در بین مردم محروم و ستمدیده ندارد و ایران در سال جدید شاهد رخداد های سرنوشت ساز سیاسی و اجتماعی خواهد بود.