و بی تدبیری جمهوری اسلامی
به گزارش رادیو زمانه حدود ۵۰۰ نماینده پارلمان‌های آلمان، فرانسه و بریتانیا در نامه‌ای خطاب به همکاران خود در کنگره آمریکا از آن‌ها خواسته‌اند که با خروج از برجام موافقت نکنند. آن‌ها گفته‌اند اگر آمریکا از برجام خارج شود برنامه هسته‌ای ایران از کنترل خارج و منطقه خاورمیانه دستخوش ناآرامی‌های بیشتری خواهد شد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برجام را «بدترین توافق همه دوران‌ها» نامیده بود. دولت آمریکا گفته است که اگر توافق هسته‌ای با ایران تا ۱۲ ماه مه (۲۲ اردیبهشت) توسط آلمان، فرانسه و بریتانیا تکمیل و تشدید نشود از این توافق خارج و تحریم‌ها علیه ایران بار دیگر از سر گرفته خواهد شد. در این‌باره کنگره آمریکا تصمیم خواهد گرفت.
حدود ۵۰۰ نماینده پارلمان‌های این سه کشور نامه‌ای در این‌باره به نمایندگان کنگره آمریکا نوشته‌اند که اشپیگل آلمان، لوموند فرانسه، گاردین بریتانیا و نیویورک تایمز آمریکا آن را به‌شکل همزمان پنج‌شنبه ۱۹ آوریل / ۳۰ فروردین منتشر کردند.
این نمایندگان برجام را نتیجه تلاش‌های دیپلماتیک ۱۳ ساله علیه «یک تهدید حاد» دانسته و گفته‌اند: «برای مقابله با این تهدید و افزایش امنیت در خاورمیانه، جامعه جهانی با فشار تحریم‌ها و قدرت مذاکرات دیپلماتیک، که تقریباً توسط تمام قدرت‌های بزرگ اقتصادی پشتیبانی شد، عمل کرده است.»
آن‌ها افزوده‌اند که با امضای برجام برنامه هسته‌ای ایران تحت کنترل بی‌سابقه‌ای قرار گرفت و بخش عمده‌ای از ظرفیت غنی‌سازی این کشور و خطر یک مسابقه تسلیحاتی هسته‌ای محدود شده است.
توافق هسته‌ای یا برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ۲۳ تیر ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) در وین بین ایران و گروه ۱+۵، شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان منعقد شد.
نمایندگان پارلمان‌های آلمان، فرانسه و بریتانیا با بیان این‌که برای رسیدن به این توافق «حتی یک قطره خون نیز به زمین ریخته نشد»، افزوده‌اند: « کنترل [برنامه هسته‌ای ایران] بعد از انقضای مقررات توافق در پایان ۱۰ سال متوقف نخواهد شد و ایران همچنان به قوانین سخت‌گیرانه در مورد منع گسترش سلاح هسته‌ای ادامه خواهد داد.»
یکی از انتقادهای ترامپ به برجام این است که محدودیت برنامه هسته‌ای ایران در آن ناکافی است و با تکمیل آن می‌بایست تأسیسات نظامی ایران نیز تحت نظارت جامعه جهانی درآید و در پایان مدت توافق محدودیت غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات هسته‌ای ایران هم تجدید نظر شود.
نمایندگان پارلمان‌های سه کشور اروپایی گفته‌اند «دولت آمریکا به‌رغم آن‌که ایران به تعهدات خود در برجام پایبند بوده تهدید کرده که از برجام خارج خواهد شد» و این ائتلاف جهانی را که برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران شکل گرفت، در خطر قرار می‌دهد: «تأثیر کوتاه‌مدت این حرکت به پایان کنترل برنامه‌های هسته‌ای ایران منجر خواهد شد که می‌تواند منبع جدیدی از مناقشات ویرانگر در خاورمیانه و فراتر از آن باشد. اما عواقب درازمدت آن جدی‌تر است: آسیب پایدار به اعتبار ما به‌عنوان شرکای مذاکره و مهم‌تر از همه، آسیب به کارآیی دیپلماسی به‌عنوان راهی برای صلح و امنیت. (…)همچنین مانع از توانایی ما برای نگهداری ایران پس از پایان کنترل‌های سخت‌گیرانه پیش‌بینی شده در برجام خواهد شد. اگر ما اتحاد خود را حفظ کنیم قادر خواهیم بود که بلندپروازی‌های هسته‌ای ایران را هم در دراز مدت کنترل کنیم.»
آن‌ها به «سیاست‌های تهاجمی» ایران نیز پرداخته و گفته‌اند که با نگرانی‌ها در این زمینه همراهند اما عمیقاً بر این نظرند که به چنین مسائلی باید جداگانه پرداخت و نه در چارچوب برجام.
نمایندگان پارلمان‌های آلمان، فرانسه و بریتانیا در پایان نامه خود تأکید کرده‌اند که «یک چیز روشن است: اگر برجام ناکام بماند، تقریباً غیرممکن است که یک بار دیگر اتحادی بزرگ برای مجازات ایران شکل بگیرد.»
آلمان، فرانسه و بریتانیا که تا ۱۲ ماه مه فرصت دارند برجام را بر اساس خواسته آمریکا تکمیل کنند ۱۵ مارس در برلین پشت درهای بسته با نمایندگان آمریکا مذاکراتی انجام دادند و سپس یک روز بعد نشست کمیسیون مشترک برجام در وین برگزار شد. همزمان سه قدرت اروپایی پیشنهادهای خود را در زمینه افزودن مکمل‌هایی به برجام در اختیار سایر کشورهای اروپایی قرار دادند، اما این پیشنهادها با اقبال چندانی مواجه نشد.
در روز ۲۸ مارس / ۸ فروردین سفیران کشورهای عضو اتحادیه اروپا پیشنهاد بریتانیا، آلمان و فرانسه مبنی بر تحریم برنامه موشکی ایران را خارج از چارچوب پیش‌بینی‌شده در برجام به بحث گذاشتند. این نشست هم با قبال کشورهای دیگر روبرو نشد.
نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا در روز ۱۶ آوریل / ۲۷ فروردین در این زمینه هم بی نتیجه ماند.
با این حال رابرت وود، سفیر آمریکا در امور خلع سلاح روزپنج‌شنبه در ژنو از مذاکرات فشرده بین ایالات متحده آمریکا و سه قدرت اروپایی درباره مکمل‌های برجام و تجدید نظر در توافق هسته‌ای خبر داد و گفت: «ما خوشبین هستیم که با سه کشور اروپایی به توافق برسیم، چنان‌که رئیس جمهور ترامپ هم راضی باشد.»
روز چهارشنبه نیز به خبرگزاری رویتر گزارش که کشورهای اروپایی به توافق درباره پیشنهاد بریتانیا، آلمان و فرانسه برای اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه ایران نزدیک می‌شوند.
سه کشور اروپایی پیشنهاد داده‌اند که برای حفظ برجام و تأمین رضایت رئیس جمهور آمریکا حدود ۱۵ مقام ایرانی، شرکت و گروه مرتبط با برنامه موشک‌های بالستیک ایران تحریم شوند. این تحریم‌ها با براین هووک، مدیر بخش برنامه‌ریزی سیاست‌های وزارت خارجه آمریکا در واشنگتن نیز به بحث گذاشته شده است. اما برخی کشورهای اتحادیه اروپا با این تحریم‌ها مخالفت کرده بودند.
حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی در باره توقف برجام گفته است که «اگر آن‌ها پیمان را نقض کنند پشیمان خواهند شد و آثار آن را خواهند دید.»
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی نیز هشدار داده که چنانچه برجام لغو شود، ایران در چهار روز به غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم بازمی‌گردد.
