راه آهن تبریز ـ میانه که به عنوان شریان ارتباطی کشور با اروپا مطرح است، بعد از ۲۰ سال از زمان آغاز ساخت آن هنوز روی ریل وعده افتتاح حرکت می کند.
پروژه خط آهن تبریز به میانه از جمله پروژه‌های قدیمی استان آذربایجان‌شرقی است که بعد از گذشت ۲۰ سال همچنان پشت وعده‌های امروز، فردا مانده است.
احداث راه‌آهن تبریز-میانه یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین پروژه‌های حمل‌ونقل کشور است که از سال ۱۳۷۹ عملیات احداث آن آغاز شد.
از آن تاریخ تاکنون به جای فرا رسیدن زمان افتتاح پروژه هر بار متولیان از تعویقی طولانی خبر دادند. طرحی که قرار بود ضمن تسهیل در رفت و آمد مردم، حجم قابل توجهی از کالا را جابه‌جا کند و رونق اقتصادی را برای استان و شهر تبریز به ارمغان بیاورد.
طی 20 سال گذشته، سه رئیس‌جمهور وعده‌های متفاوتی برای بهره‌برداری آن داده‌اند ولی تا به امروز هیچ‌کدام از این وعده‌ها عملی نشده و همچنان این پروژه نیمه‌تمام مانده است.
آخرین وعده افتتاح هم همین اردیبهشت ماه جاری بود که چندی پیش معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان شرقی به جای اعلام زمان دقیق بهره‌برداری از پروژه از تعویق دوباره آن تا پایان سال‌جاری خبر داد. جواد رحمتی در مصاحبه‌های خبری‌اش گفته است که ۱۷۰ کیلومتر از راه آهن تبریز- میانه تا پایان امسال به بهره‌برداری می‌رسد. با این حال اکنون حتی معلوم نیست تا پایان ۹۸ هم این طرح به سرانجام برسد و مردم حرکت قطار بر روی ریل را با چشم‌های خودشان ببینند.
راه‌آهن دوخطه میانه- بستان‌آباد- تبریز از ایستگاه میانه واقع در مسیر راه‌آهن تهران- تبریز شروع شده و با گذر از مسیری کوهستانی که از شهرهای ترکمانچای، بستان‌آباد و باسمنج، به ایستگاه موجود تبریز متصل می‌شود.
بهره‌برداری از راه‌آهن تبریز- میانه به‌عنوان حلقه مفقوده اتصال راه‌آهن سراسری به راه‌آهن شمال غرب باعث پیوستگی بیشتر شبکه ریلی کشور می‌شود و بدون شک رشد صنعت حمل‌ونقل ریلی در شرایطی که افزایش قیمت حامل‌های انرژی باعث رشد تورم شده است، می‌تواند باعث حل برخی مشکلات حمل‌ونقل در این منطقه شود.
طی آخرین وعده مسوولان قرار بود این پروژه تا فروردین سال ۹۸ به بستان آباد برسد. اکنون درحالی که سه ماه از سال جدید می‌گذرد، همچنان صدای آشنای وعده‌ای دیگر به گوش می‌رسد.
وزیر راه و شهرسازی در حاشیه سفر به استان آذربایجان شرقی و افتتاح پروژه‌های عمرانی با اشاره به اهمیت راه آهن بستان آباد-میانه در توسعه ترانزیت کشور گفت: ریل‌گذاری راه آهن بستان آباد- میانه در مراحل آخر قرار دارد.
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی در حاشیه بازدید از ایستگاه در دست ساخت راه آهن بستان آباد، با بیان اینکه پروژه احداث راه آهن بستان آباد-میانه از سرعت خوبی برخوردار است، گفت: در شرایط متفاوتی از لحاظ بودجه ای مواجه هستیم، اما با وجود کاستی ها به واسطه اراده‌ای که برای اتمام این پروژه وجود داشته، پیشرفت پروژه مطلوب است.
وی ادامه داد: اکنون شاهد هستیم که ریل نصب شده و به زودی عملیات تحکیم و تثبیت ریل نیز به اتمام خواهد رسید.
اسلامی با بیان اینکه این راه آهن بخشی از ترانزیت کشور را تکمیل می کند، گفت: این راه آهن با توجه به اینکه به استان اردبیل نیز متصل می شود، می تواند بخشی از راه ترانزیت کشور به آذربایجان باشد.
وی ادامه داد: عملیات احداث ریل به سمت سراب آغاز شده و عملیات اتصال ریل به تبریز نیز پیشرفت خوبی دارد. گلوگاه های این پروژه برطرف شده و ان‌شاءالله در سال جاری و آینده این پروژه به مقاصد تعیین شده برنامه‌ای خود برسد. تلاش و پیگیری استاندارد و نمایندگان محترم حوزه‌های انتخابیه در مجلس شورای اسلامی نیز کارساز است و به ما کمک می‌کند.
این عضو کابینه دوازدهم با اشاره به عقب بودن طرح احداث ایستگاه های این مسیر از برنامه گفت: پیشرفت احداث ایستگاه ها به دلایل گوناگون آن طور که باید، نبوده، اما از مرحله بحران عبور کرده است. به عنوان مثال، عوامل اصلی ایستگاه بستان آباد پیش بینی شده و نیاز به زمان دارد تا نصبیات آن انجام شود.
وی افزود: زمین های موجود در مسیر راه های دسترسی به این ایستگاه نیز تملک شده و این مسیر در حال زیرسازی است تا بتواند مورد استفاده مردم قرار بگیرد.
۲۰ سال برای ساخت ۱۷۰ کیلومتر خط آهن
راه‌آهن دوخطه میانه- بستان‌آباد- تبریز از ایستگاه موجود میانه واقع در مسیر راه‌آهن تهران- تبریز شروع شده و با گذر از مسیری کوهستانی که از شهرهای ترکمانچای، بستان‌آباد و باسمنج عبور می‌کند، به ایستگاه تبریز متصل می‌شود.
این خط آهن به طول ۲۰۰ کیلومتر در ۱۲ قطعه طراحی شده است که ۷ قطعه ابتدایی آن از میانه تا بستان‌آباد به طول ۱۳۲ کیلومتر قرار دارد و پنج قطعه پایانی در محدوده بستان‌آباد- تبریز واقع‌شده است. گفتنی است که اکنون ۲۰ سال است که عملیات اجرایی ۱۷۰ کیلومتر از این طرح به طول انجامیده و به جای تمدید وعده‌ها از سوی متولیان هیچ عزمی برای پیشبرد این طرح دیده نمی‌شود.
پروژه راه‌آهن میانه ـ تبریز به طول ۱۸۳ کیلومتر به صورت دوخطه طراحی شده که با بهره‌برداری از آن ترانزیت ریلی ایران برای نخستین‌بار به اروپا متصل شده و فاصله بین تهران ـ تبریز از ۱۳ ساعت به ۶ ساعت کاهش می‌دهد.
راه آهن تبریز – میانه به صورت دو خطه طراحی شده که در صورت تکمیل آن، ترانزیت ریلی ایران برای نخستین بار به اروپا متصل و از سوی دیگر فاصله بین تهران ـ تبریز از نظر مسافت ۱۱۸ کیلومتر و از لحاظ زمانی از ۱۳ ساعت به هفت ساعت کاهش می یابد.
راه‌اندازی راه آهن میانه – تبریز و اتصال آن به راه‌آهن نخجوان، ایروان، تفلیس از طریق جلفا و دیگر مرزهای آبی و خاکی به افزایش مبادلات بین‌المللی و صادرات کالا به جمهوری‌های آذربایجان، ارمنستان و همچنین ترکیه می انجامد.
مسیر ریلی میانه – تبریز به طول ۲۰۰ کیلومتر دارای ۷ دستگاه تونل، ۲۱ دستگاه پل بزرگ، با سرعت طراحی ۱۶۰ کیلومتر در ساعت برای قطارهای مسافری و ۱۰۰ کیلومتر برای قطارهای باری است.
