ویلیام انگدال نیوایسترن آوت‌لوک/ برگردان: آزاده عسگری
شاید، هیچکس به اندازه بیل گیتس و بنیاد بیل و ملیندا گیتس در تأمین بودجه و تشویق برای تحقیق درباره واکسن ویروس کرونا به منظور مقابله با آن فعال نبوده باشد. از حمایت مالی پروژه شبیه‌سازی همه‌گیری جهانی ویروس کرونا گرفته تا تأمین مالی همکاری‌های مشترک برای یافتن واکسنی جدید ظاهراً برای ویروسی جدید، درست هفته‌ها قبل از شیوع ویروس کرونا در ووهان،بنیاد گیتس همواره حضور داشته است. واقعاً او چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
ما حداقل اول باید بپذیریم که بیل گیتس پیغمبر است. او سال‌هاست که مدعی ظهور همه‌گیری مهلکی بوده که برای آن آمادگی نداریم. گیتس در ۱۸ مارس ۲۰۱۵ در برنامه «تد» (TED) در ونکوور درباره اپیدمی‌ها سخنرانی داشت. او همان روز در وبلاگ خود نوشت: «من همین الان سخنرانی کوتاهی داشتم درباره موضوعی که اخیراً اطلاعات بسیاری درباره آن به دست آورده‌ام، اپیدمی‌ها. شیوع ابولا در غرب آفریقا یک تراژدی است – هم‌زمان که من این را می‌نویسم، بیش از ده‌هزار نفر مرده‌اند.» گیتس افزود، «هرچقدر که این اپیدمی وحشتناک بوده باشد، بعدی بسیار بدتر خواهد بود. و جهان برای مقابله با یک بیماری – برای مثال یک آنفولانزای خاص ویروسی، – که تعداد زیادی از مردم خیلی ساده به‌سرعت بدان مبتلا خواهند شد، آمادگی ندارد. [و این] احتمالاً یک بیماری همه‌گیر، فراتر از تمام چیزهایی است که می‌توانسته ده میلیون نفر یا بیشتر را بکشد.»
بیل گیتس همان سال ۲۰۱۵، مقاله‌ای برای مجله پزشکی «نیوانگلند» تحت عنوان «اپیدمی بعدی: درس‌هایی از ابولا» نوشت. او آنجا از گروه داروهایی صحبت می‌کند که «شامل ساختن مجموعه‌ی خاصی از ساختارها بر پایه آر.ان.ای (RNA-based constructs) بیماران است که آنها را قادر به تولید پروتئین خاصی (شامل آنتی‌بادی‌ها) می‌کند. هرچند این عرصه‌ای بسیار جدید، اما امیدوارکننده است، زیرا شاید بتوان درمانی قطعی را نسبتاً سریع طراحی و در مقیاس وسیع تولید کرد. پژوهش‌های اساسی بیشتر در کنار پیشرفت کمپانی‌هایی مانند مادِرنا Moderna و کیوروک CureVac نهایتاً می‌توانند چنین رویکردی را به عنون ابزار کلیدی برای توقف اپیدمی‌ها به کار گیرند.» امروز مادرنا و کیوروک، هر دو از بنیاد گیتس پول دریافت می‌کنند و در حال مسابقه برای تهیه واکسن قابل قبول برای کووید – ۱۹ بر اساس ام‌آر.ان.اِی (mRNA) هستند.
۲۰۱۷ و تاسیس سی‌ای‌پی‌آی (ائتلاف برای ابتکارهای آمادگی اپیدمیک)
یک همه‌گیری شبیه آنفولانزا همان چیزی است که گیتس و بنیاد موقوفه او برای آمادگی برای آن سال‌ها وقت صرف کرده‌اند. در سال ۲۰۱۷ در اجلاس اقتصادی جهانی داووس، گیتس ابتکار چیزی را با نام «سی‌ای‌پی‌آی» (ائتلاف برای ابتکارهای آمادگی اپیدمیک)، همراه با دولت‌های نروژ، هندوستان، ژاپن و آلمان، به موازات «وِلکام تراستِ» بریتانیا مطرح کرد. نیت بیان شده او «تسریع روند تولید واکسنی برای متوقف کردن بیمارهای مسری» اپیدمی‌های آینده است. او آن زمان یادآورشد که، «یکی از عرصه‌‌های امیدوارکننده تحقیقات تهیه واکسن، استفاده از پیشرفت‌های ژنتیک در طراحی DNA و RNA از عوامل بیماری‌زا و ساخت واکسن است.» ما به این مطلب بازخواهیم گشت.
رویداد ۲۰۱ (Event 201)
تا سال ۲۰۱۹ بیل گیتس و بنیاد او با سرعت زیاد سرگرم دنبال کردن سناریوی همه‌گیری‌شان بودند. او یک ویدئو نتفلیکس ساخت که سناریوی وحشتناکی داشت. ویدئو، به عنوان بخشی از سریال‌های «توضیحی»، تصویری است از یک بازار ماهی فروشان در چین که حیوانات زنده و مرده روی‌هم انباشته شده‌اند و از میان آنها یک ویروس بشدت کشنده بیرون می‌جهد و در سطح جهان پخش می‌شود. گیتس به عنوان یک متخصص در ویدئو ظاهر می‌شود و هشدار می‌دهد، «اگر شما به چیزی فکر می‌کنید که می‌تواند پیدا شود و میلیون‌ها انسان را بکشد، بزرگ‌ترین تهدید برای ما یک بیماری همه‌گیر است.» او گفت اگر اقدامی برای آمادگی بهتر برای اپیدمی صورت نگیرد، زمانی می‌آید که وقتی جهان به عقب نگاه می‌کند، آرزو کند که ای‌کاش برای واکسن‌های بالقوه سرمایه‌گذاری بیشتری شده بود. این، هفته‌ها پیش از آن بود که جهان درباره خفاش‌ها و بازار ماهی‌فروشان در ووهان چین چیزی بشنود.
بنیاد گیتس در اکتبر ۲۰۱۹ با «مجمع جهانی اقتصاد» و «مرکز امنیت سلامت» دانشگاه جان هاپکینز تیمی را تشکیل دادند تا چیزی را به تصویب برسانند که آن را شبیه‌سازی یک سناریوی «داستانی» با شرکت تعدادی از چهره‌های مطرح جهانی نامیدند. این «رویداد ۲۰۱» نام گرفت.
همان‌طور که در صفحه اینترنتی آنها توضیح داده شده است، رویداد ۲۰۱ شبیه‌سازی «شیوع ویروس کرونای حیوانی جدیدی است که از خفاش‌ها به خوک‌ها، و از خوک‌ها به انسان انتقال می‌یابد و در نهایت به شکل چشمگیری از انسان به انسان قابل انتقال خواهد بود و به یک همه‌گیری جدی منجر خواهد شد. پاتوژن (عامل بیماری‌زا) و بیماری‌ای که ایجاد می‌شود به طور عمده از الگویی است برگرفته از سارس، اما در محیط توسط افراد با علایم خفیف‌تر بیشتر قابل انتقال خواهد بود.»
برنامه جهانی برای واکسن ویروس کرونا بعد از تعطیلی سراسری
در سناریو رویداد۲۰۱ منشاء بیماری یک مزرعه خوک‌ها در بزریل است، که در محلات اقشار کم‌درآمد مردم پخش می‌شود و در نهایت به یک اپیدمی سراسری فرا می‌روید. بیماری به وسیله مسافرت هوایی به پرتقال، ایالات متحده و چین انتقال می‌یابد و از همه مهم‌تر اینکه هیچ کشوری قدرت کنترل آن را ندارد. سناریو هیچ واکسنی را تا یک سال اول متصور نیست. «از آنجا که همه افراد می‌توانند مشکوک به حمل ویروس باشند، در طول ماه‌های اولیه همه‌گیری، تعداد موارد ابتلا به شکل ناگهانی افزایش خواهد یافت، و هر هفته دو برابر می‌شود.»
درنهایت، بعد از ۱۸ ماه که ویروس کرونای داستانی موجب مرگ ۶۵ میلیون نفر شد، سناریو پایان می‌یابد. «سرعت همه‌گیری باتوجه به کاهش تعداد افراد مشکوک آهسته می‌شود. همه‌گیری به حدی ادامه خواهد یافت تا یک واکسن مؤثر پیدا شود، و یا ۸۰تا۹۰درصد مردم دنیا به آن مبتلا شده باشند.»
بازیگران رویداد ۲۰۱
به همان اندازه که پیشگویی سناریوی داستانی اکتبر ۲۰۱۹ گیتس – جان هاپکینز قابل توجه است، به همان اندازه هم لیست افراد دعوت شده برای شرکت در پاسخگویی فرضی جهانی به آن قابل توجه است.
در میان «بازیگران» انتخاب شده، یکی جرج فو گائو بود. نکته قابل توجه اینکه، پروفسور گائو از سال ۲۰۱۷ مدیر مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های چین است. تخصص او از جمله تحقیق در «انتقال درونی ویروس آنفولانزا (میزبان جهش) است…. او همچنین به بوم‌شناسی ویروس، به ویژه ارتباط بین ویروس آنفولانزا و پرندگان مهاجر یا بازار ماکیان زنده و بوم‌شناسی ویروس ناشی از خفاش، و بیولوژی مولکولی علاقمند است». …. پروفسور گائو توسط «آوریل هِینس»، معاون سابق سیا در دوران اوباما به جمع پیوست. هِینس همچنین به عنوان دستیار اوباما در ریاست جمهوری و معاون اصلی مشاور امنیت ملی خدمت کرده است.
یکی دیگر از بازیگران در رویداد ۲۰۱ گیتس، دریاسالار «استفان سی. رد»، مدیر اداره آمادگی و پاسخگویی سلامت عمومی در مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های ایالات متحده بود. همان دایره‌ای که در مرکز رسوایی بزرگ مربوط به کمبود تعداد مورد نیاز تست‌های کووید – ۱۹ در ایالات متحده قرار دارد. اما آمادگی‌آنها چیزی جز سر و صدا نبود.
در نگاه خود میان بازیگران می‌رسیم به «آدریان توماس»، معاون کمپانی غول‌پیکر پزشکی و داروسازی «جانسون اند جانسونِ» بی‌آبرو. توماس مسؤول آمادگی برای همه‌گیری در «ج.اند.ج»، شامل تهیه واکسن برای ابولا، تب دنگیو، و اچ‌آی‌وی است. و نیز می‌رسیم به مارتین کنوچل، که رئیس مدیریت بحران، مواقع اضطراری و مدیر ادامه‌کاری تجارت برای گروه خطوط هوایی لوفت‌هانزا است. لوفت هانزا یکی از عمده‌ترین خطوط هوایی است که با شروع بحران همه‌گیری کووید – ۱۹ پروازهای خود را متوقف کرد.
تمام این‌ها نشان می‌دهد که گیتس در رابطه با احتمال وقوع یک همه‌گیری جهانی نگرانی قابل توجهی داشته است. یک بیماری‌همه‌گیر، که وی حداقل در پنج سال گذشته درباره آن هشدار می‌داده، و به ادعای او می‌تواند حتی تلفاتی بیش از مرگ ومیر آنفولانزای اسرارآمیز اسپانیایی ۱۹۱۸ داشته باشد. بنیاد بیل و ملیندا گیتس همچنین با تأمین مالی تهیه واکسن جدید با استفاده از تجزیه و ویرایش ویروس‌ها و سایر تکنولوژی‌ها نقش داشته است.
واکسن ویروس کرونا
پول بنیاد گیتس پشتوانه تهیه واکسن در هر زمینه‌ای است. داروسازی «اینویو»ی پنسیلوانیا از «سی‌ای‌پی‌آی» CEPI مورد پشتیبانی گیتس، ۹میلیون دلار برای تولید واکسن INO-4800، دریافت کرده که در حوالی ماه آوریل برای آزمایش روی انسان آماده است، یک بازه زمانی بسیار ظن‌برانگیز. بعلاوه بنیاد گیتس پنج میلیون دلار دیگر جهت تولید یک وسیله اختصاصی هوشمند برای انتقال داخل پوستی واکسن جدید به کمپانی داده است. همچنین، پول‌های بنیاد گیتس از طریق «سی‌ای‌پی‌آی» هزینه تولید روش جدید رادیکال واکسنی را که به «آر.ان.اِی حامل پیام» یا mRNA مشهور است، تأمین می‌کند.
آنها با کمپانی بیوتکنولوژی کمبریج، ماساچوست، و شرکت مادرنا، برای تولید واکسنی علیه ویروس کرونای جدید در ووهان، که حالا سارس کووید-۲ خوانده می‌شود، شراکت دارند. شریک دیگر مادرنا، انستیتوی ملی آلرژی و بیمارهای عفونی ایالات متحده، بخشی از انستیتوی ملی سلامت است. رئیس این انستیتو دکتر آنتونیو فائوچی در مرکز پاسخ اضطراری به ویروس در دولت ترامپ است. نکته قابل توجه درباره واکسن ویروس کرونای فائوچی ــ‌گیتس ــ‌مادرنا- mRNA-1273 – که تنها در چند هفته، نَه سال‌ها، به انجام رسید، این است که در ۲۴ فوریه برای آزمایش روی «خوکچه هندی انسانی» (human guinea pigs،آزمایش مستقیم دارو روی انسان)، نه روی موش که عادی است، مستقیماً به انستیتوی ملی سلامت فائوچی فرستاده شد. «تال زاکس»، مشاور ارشد پزشکی مادرنا گفته است: «من فکر نمی‌کنم که آزمایش روی مدل حیوانی، مسیر قابل اتکایی برای رسیدن به آزمایش بالینی باشد.»
نکته قابل توجه دیگری که تارنمای مادرنا به آن اعتراف دارد سلب مسؤولیت قانونی است، «یادداشت ویژه در رابطه با بیانیه آینده‌نگر: … این ریسک‌ها، تردیدها، و دیگر عوامل ذیدخل، در میان عوامل دیگر…. این واقعیت است که هیچگاه یک کالای تجاری برپایه فناوری mRNA که برای استفاده تأیید شده باشد وجود نداشته است.» به زبان دیگر استفاده از این فناوری برای سلامت و ایمنی انسان کاملاً اثبات نشده است. کمپانی دیگر بیوتکنولوژی که با فناوری ثابت نشده mRNA برای تولید واکسن کووید -۱۹ کار می‌کند یک کمپانی آلمانی به نام کیوروک CureVac است. کیوروک از سال ۲۰۱۵ از بنیاد گیتس پول دریافت می‌کرده تا فناوری مخصوص به خود mRNA را تولید کند. «سی‌ای‌پی‌آی» (ائتلاف برای ابتکارهای آمادگی اپیدمیک – CEPI) مورد پشتیبانی گیتس در ماه ژانویه بیش از ۸میلیون دلار برای تهیه واکسن mRNA برای ویروس جدید کرونا متعهد شده است.
باید به همه این‌ها این را هم اضافه کرد که بنیاد گیتس و نهادهای دیگر مانند سی‌ای‌پی‌آی CEPI، بزرگ‌ترین نهاد عمومی‌ـ‌خصوصی تحت نام سازمان بهداشت جهانی را هم تشکیل می‌دهند، و رئیس فعلی آن، تدروس آدهانوم، اولین رئیس این سازمان است که دارای دکترای پزشکی نیست، و زمانی که
وزیر دولت اتیوپی بود، سال‌ها در رابطه با اچ‌آی‌وی برای بنیاد گیتس کار کرد. حال همه می‌بینیم که در عمل جایی در همه‌گیری ویروس کرونای فعلی نیست که گیتس‌های همیشه‌حاضر پیدایشان نشود. زمان روشن خواهد کرد که آیا این برای خیر بشریت است یا عرصه‌ای برای نگرانی.
مجلۀ دانش و مردم
https://guardian.ng/features/health/preparing-private-sector-for-next-pandemic/
