۱۷ کشور عضو سازمان ملل متحد، ائتلافی با عنوان “گروه دوستان دفاع از منشور ملل متحد” را آغاز کردند که هدف آن اعتلای منشور و مقابله با اقدامات قهریه یکجانبه است.
دولت دونالد ترامپ که از توافق‌های بین‌المللی و همچنین نهادهای سازمان ملل متحد خارج شد، شرایط را به سمتی سوق داد که اصل این مهم‌ترین نهاد بین‌المللی زیر سوال رفته بود.
وضع تحریم‌های یکجانبه و اعمال فشار به کشورها با اهرم مجازات، کار را به جایی رساند که هیچ نهاد بین‌المللی برای مقابله با بحران‌ها و همچنین حفظ صلح و امنیت بین‌المللی قادر به ایفای وظیفه نبود و رفته رفته، کشورها را به سمت این کشاند که ائتلافی را برای صیانت از منشور ملل متحد تشکیل دهند.
برای نخستین بار این ایده با گسترش یکجانبه‌گرایی آمریکا علیه برخی کشورها همچون ایران، روسیه، کوبا، کره شمالی، ونزوئلا، فلسطین و سوریه مطرح شد و در بهمن ماه 1397، خورخه آرائاسا وزیر خارجه ونزوئلا به همراه سفرای روسیه، ایران، سوریه، چین، فلسطین به عنوان رئیس گروه 77، بولیوی، کشورهای آفریقایی و آسیایی در برابر شورای امنیت اظهار کرد: امروز اعلام می کنیم یک گروه مهم از اعضای سازمان ملل متحد که بر احترام به اصول این سازمان تاکید دارند، تشکیل شده است.
وی ادامه داد: این گروه برای هماهنگ کردن اقدامات خود برای دفاع از منشور و حقوق تمام کشورهای عضو فعالیت خواهد کرد و بر اصول احترام به اصل حقوق برابر و تعیین سرنوشت، احترام حق حاکمیت اعضا، حل و فصل اختلافات بین المللی از طریق مسالمت آمیز که هیچ گاه نباید صلح و امنیت بین المللی تهدید شود، تاکید دارند.
وزیر خارجه ونزوئلا اضافه کرد: این گروه خواستار حفاظت از وظیفه همه کشورها برای جلوگیری از تهدید به استفاده از زور علیه کشور دیگر، احترام به تمامیت ارضی و استقلال سیاسی همه دولت های عضو و عدم مداخله در امور داخلی کشورها هستند.
آرائاسا تصریح کرد: ما اعتقاد داریم که این اصول نقض شده اند و صلح و امنیت، حق مردم برای تعیین سرنوشت و بهره مند شدن از حقوق بشری در خطر قرار دارند.
حال نزدیک به 2 سال پس از آن، نمایندگی‌های دائمی الجزایر، آنگولا، بلاروس، بولیوی، کامبوج، چین، کوبا، کره شمالی، اریتره، ایران، لائو، نیکاراگوئه، دولت فلسطین، روسیه، سنت وینسنت و گرنادین‌ها، سوریه و ونزوئلا در سازمان ملل متحد در نامه‌ای به نمایندگی‌های کشورهای عضو سازمان ملل متحد به طور رسمی، تصمیم خود را برای آغاز تاسیس “گروه دوستان دفاع از منشور ملل متحد” را اعلام کرده‌اند.
این گروه برای حفظ، ارتقا و دفاع از تفوق و اعتبار منشور سازمان ملل تلاش خواهد کرد که در مقطع کنونی بین المللی، دارای اهمیت و ارزش و ارتباط بیشتری است.
ترویج ارجحیت قانون بر زور، بحث و هماهنگی درباره ابتکارات مشترک برای تقویت احترام به اهداف و اصول مندرج در منشور سازمان ملل متحد و همچنین ارزش‌های گفت‌وگو، مدارا و همبستگی ، با توجه به این واقعیت که همه اینها در هسته اصلی روابط بین الملل و برای همزیستی مسالمت آمیز میان ملت ها حیاتی باقی می‌مانند.
در این نامه از کشورهای دیگر هم درخواست شده است تا به این گروه بپیوندند.
در این نامه با اشاره به فلسفه شکل‌گیری ملل متحد و منشور آن تاکید شده است این سازمان در طول تاریخ خود، دستاوردهای قابل توجهی را در زمینه های صلح و امنیت و همکاری های بین المللی به ثبت رسانده است که مشارکت در علل حقوق بشر، استعمارزدایی، اقتصاد پایدار و توسعه اجتماعی، ریشه کنی بیماری‌ها و خلع سلاح قابل توجه ترین آن است.
با این حال، ما همچنین باید تصدیق کنیم که سابقه آن از نقص و استثنا برخوردار نبوده است و در بسیاری از مواقع، سازمان نتوانسته است انتظاراتی را که ما اعضای مردم سازمان ملل متحد در این باره صحبت می کنند. با این وجود ، سازمان ملل همچنان بهترین گزینه است.
ما باید از طریق صلح و همکاری با چالش‌های پیچیده و نوظهور و تهدیدهای بشریت روبرو شویم. یکی از عناصر اصلی برای اطمینان از تحقق سه رکن سازمان ملل و آرزوی مردم ما، همچنین یک صلح و سعادت جهانی و یک نظم عادلانه جهانی، اطمینان از انطباق دقیق به اهداف و اصول مندرج در منشور سازمان ملل متحد است.
این منشور، تحکیم روابط دوستانه و همکاری بین کشورها است که صلح، امنیت، ثبات و توسعه برای جامعه جهانی به عنوان یک کل را تضمین می کند.
با این حال، چند جانبه گرایی که در هسته اصلی منشور سازمان ملل قرار دارد، در حال حاضر تحت حمله بی‌سابقه قرار گرفته است که به نوبه خود، صلح و امنیت جهانی را تهدید می‌کند.
این روزها، جهان شاهد توسل به یکجانبه گرایی است که با انزوا طلبی و اقدامات خودسرانه از جمله تحمیل اقدامات قهریه یکجانبه یا عقب نشینی از موافقتنامه‌های برجسته و نهادهای چند جانبه و همچنین تلاش برای تضعیف تلاش های اساسی برای مقابله با چالش های مشترک و جهانی مشخص شده است.
منبع: ایرنا
