آذربایجان دموکرات فرقه سی

Azərbaycan Demokrat Firqəsi

فرقه دموکرات آذربایجان

خدماتی که حکومت ملی آذربایجان در یک سال انجام داد رضا شاه در بیست حکومتش انجام نداده بود .

به نقل از کتاب «اطلاعات طبقه بندی شده حوادث آذربایجان (1325-1320)» نوشته «حمید ملازاده»

تشکیل کابینه سید جعفر پیشه وری؛ بعد از ظهر روز چهارشنبه 21 آذر 1324، مجلس ملی فرقه دمکرات آذربایجان در محل سینما دیده بان به ریاست حاج میرزاعلی شبستری تشکیل یافت. در این جلسه جعفر پیشه وری، کابینه خود را به شرح زیر به مجلس معرفی نمود:

1- نخست وزیر (باش وزیر) سید جعفر پیشه وری 2- وزیر داخله، دکتر سلام ا… جاوید 3- وزیر جنگ، جعفر کاویان 4- وزیر کشاورزی، دکتر مهتاش 5- وزیر فرهنگ، محمد بی ریا 6- وزیر بهداری، دکتر اورنگی 7- وزیر دارایی، غلامرضا الهامی 8- وزیر دادگستری، یوسف عظیما 9- وزیر پست و تلگراف، ربیع کبیری 10- وزیر تجارت و اقتصاد، رضا رسولی 11- وزارت کار را تا تعیین وزیر جدید، خود پیشه وری عهده دار گشت. پس از تشکیل کابینه، بنا بر پیشنهاد مجلس و تصویب وکلا، زین العابدین قیامی به ریاست دیوان تمیز و فریدون ابراهیمی به دادستانی کل آذربایجان منسوب گردید. برای رهبری فداییان، مبرّزترین افراد فرقه انتخاب شدند: کاویان رهبر فداییان تبریز، کبیری رهبر فداییان مراغه، غلام یحیی دانشیان رهبر فداییان میانه و سراب، سرهنگ قلی صبحی رهبر فداییان میاندوآب، کلانتری رهبر فداییان اسکو و آزادوطن رهبر فداییان اورمیه.

تشکیل قشون ملی آذربایجان؛ در روز 22 آذر 1324، قشون ملی آذربایجان تشکیل شد. کادر فرماندهی ارتش دمکراتها عبارت بود از ژنرال غلام یحیی دانشیان، سرهنگ آرام و 32 نفر از افسران ارتش شاهنشاهی که به فرقه دمکرات آذربایجان پیوستند.

انتخاب شهردار تبریز؛ روز دوشنبه سوم دی ماه 1324، آتش خان بیات ماکو از طرف پیشه وری به سمت شهردار تبریز منصوب و مشغول به کار گردید. از تاریخ 24 دی ماه 1324، آسفالت کاری خیابانهای تبریز، زیر نظر مهندس قهرمانی شروع گردید.

اعدام اوباش معروف تبریز؛ روز شنبه هشتم دی ماه 1324 ساعت 4 بعد از ظهر، طبق رای صادره از دادگاه صحرایی به ریاست عباسعلی پنبه ای رییس شهربانی تبریز به عضویت اژدر بالدار رسولی، علی عباسقلی زاده، جبار زارع و به دادستانی فرقاندوست و به منشی گری شجاعی، عده ای از اوباش با نامهای رحیم دباغ و اصلان فرید بیرنگ در میدان شهرداری به دار آویخته شدند و کاظم خوشباور معروف به قارنی ییرتیق کاظیم و عزیز یوسوف اوغلو در میدان مشق سربازخانه تیرباران گردیدند. این اعدامها در بین اوباشی که در سطح شهرها، خودسرانه به انواع شرارتها مبادرت می کردند، چنان ایجاد رعب نمود که تا پایان حکومت ملی آذربایجان دست از پا خطا نکردند.

مقدمات تشکیل آذربایجان اونیوئرسیته سی؛ در تاریخ چهارشنبه 19 دیماه 1324، با انتشار اعلامیه ای از طرف پیشه وری، دارالفنون و دانشگاه آذربایجان با عنوان «آذربایجان اونیوئرسیته سی» تاسیس گردید. دانشگاه ابتدا با دو دانشکده ادبیات و طب با 90 دانشجو در محل دانشسرای پسران به وجود آمد. پیشه وری در دانشکده آذربایجان و دکتر جهانشاه جهانشاهلو در دانشکده پزشکی تدریس می کردند. سپس مدرسه حقوق اساسی با 90 دانشجو شروع به کار نمود. دانشجویان این مدرسه با 60 داوطلب، دارندگان مدرک ششم ابتدایی بودند.

احداث دارالفنون تبریز؛ پیشه وری در رابطه با تاسیس دارالفنون، اطلاعیه ای منتشر کرد که برگردان فارسی ابتدای آن چنین است: «با در نظر گرفتن آرزوهای ملتمان و قرارهای کنگره ملی آذربایجان و همچنین تامین ترقی ملت حکومت ملی آذربایجان، ضرورت تشکیل دارالفنون را در سال تحصیلی جدید تشخیص داده و موارد زیر را اعلام می دارد: … .»

روز جمعه 19 بهمن ماه 1324، کمیسیونی با حضور وزیر فرهنگ، محمد بی ریا برای تاسیس دارالفنون آذربایجان تشکیل شده و تمهیدات لازم برای انتخاب استادان و همچنین موارد لازم برای تدریس به زبان ترکی آذربایجانی پیش بینی گشت. دارالفنون دولتی آذربایجان شامل سه دانشکده پزشکی، کشاورزی و پداگوژی در رشته های زبان و تاریخ، ادبیات، فلسفه، فیزیک، ریاضیات و طبیعیات می شد. بی ریا، علی اصغر دیباییان را به معاونت فنی دارالفنون و رسول عطایی رییس دبیرستان سعدی تبریز را به معاونت اداری و مجید یزدان بدی را به معاونت تشکیلات فاکولته پداگوژی گماشت.

تاسیس دانشکده افسری؛ در تاریخ سه شنبه 14 اسفند ماه 1324، آگهی قبول دانشجو برای تحصیل در دانشکده افسری به امضای ژنرال پناهیان صادر گردید.

افتتاح فرستنده رادیو تبریز؛ روز یکشنبه 18 فروردین ماه 1325 ساعت 4 بعد از ظهر، ایستگاه رادیو تبریز موج متوسط 380 هرتز آغاز به کار کرد

Facebook
Telegram
Twitter
Email