بیش از دو روز از زلزله ۵,۹ ریشتری در خوی می‌گذرد. خسارات سنگین این زمین‌لرزه به خانه‌های مسکونی، و دست‌کم ۶۶ پس‌لرزه آن، مردم را در سرمای زیر صفردرجه زمستان به خوابیدن در خیابان و کنار آتش وادار کرده است. علیرغم ادعای مقامات دولتی هنوز تعداد زیادی از زلزله‌زدگان چادر، وسایل گرمایشی و امکانات حداقلی دیگر از جمله دارو دریافت نکرده اند.
خسارات سنگین این زمین‌لرزه به خانه‌های مسکونی، و دست‌کم ۶۶ پس‌لرزه آن، مردم را در سرمای زیر صفردرجه زمستان به خوابیدن در خیابان و کنار آتش وادار کرده است.
پیشتر عصر یکشنبه، کمتر از ۲۴ ساعت پس از وقوع زلزله ویرانگر هم تصاویری از تجمع مردم مقابل ساختمان متعلق به هلال احمر خوی منتشر شد که نشان می‌داد نیروهای انتظامی مردمی را که برای دریافت چادر و کمک به این محل مراجعه کرده بودند در دمای منفی ۶ دریجه با ماشین آب‌پاش متفرق کردند.
خبرگزاری‌های رسمی مدعی شدند پلیس تعدادی را که «قصد داشتند با شکستن در انبار هلال احمر چادر اضافه بگیرند و در بازار سیاه بفروشند»، با آب‌پاش متفرق کرده است.
یکی از زلزله‌زدگان به روزنامه «تعادل» گفته:
«مسئولان دستور می‌دهند اما نه امکاناتی برای اجرای دستور آنها وجود دارد و نه اراده‌ای. این چادرها جلوی سوز سرما را نمی‌گیرد. کدام مسئولی حاضر است یک شب را در این چادرها کنار ما بگذراند.»
در اظهارات رسمی، آواربرداری، بستری مصدومان در بیمارستان‌ها، برآورد خسارت‌ها، اسکان موقت زلزله‌زدگان در چادرهایی که گفته می‌شود مانع سرما نیستند و در آنها بعضاً دو خانواده پرجمعیت جا داده شده‌اند، به نوعی تمام مسئولیت دولت برای امدادرسانی به مردم القاء می‌شود. هیچ‌یک از مسئولان برنامه مشخصی برای زلزله‌زدگانی که در سرما همچنان بدون سقف و کنار آتش شب را صبح می‌کنند، اعلام نکرده است. در این شرایط زلزله‌زدگان با مشکلات حیاتی از جمله نبود سرویس‌های بهداشتی، کمبود چادر و امکانات حداقلی از جمله غذا، دارو، وسایل بهداشتی، به خطر افتادن معیشتشان و از دست‌دادن سرپناه مواجه‌اند.
طبق گزارش‌ها سرمای شدید و قطعی برق به شیوع سرماخوردگی و بیماری‌های مشابه در میان زلزله‌زدگان منجر شده و در عین‌حال آنها با کمبود دارو در شهر و عدم پاسخگویی هلال احمر مواجه‌اند.
روزنامه اعتدال به نقل از یکی از زلزله‌زدگان درخوی نوشته:
«چند بار به هلال احمر مراجعه کرده‌ایم اما آنها جواب سربالا می‌دهند، می‌گویند ما مسوول تامین داروی شما نیستیم. کسی نگفته آنها مسوولند، وقتی در داروخانه دارو پیدا نمی‌شود، باید کسی باشد که به داد ما برسد. همین که یک چادر و دو تا پتو می‌دهند، هزار منت به سرمان می‌گذارند، در حالی که ما تمام عمر کار کرده‌ایم و مالیات داده‌ایم که در این وقت‌ها به دردمان بخورد و دولت آن را خرج امدادرسانی درست به ما بکند. شب گذشته به علت استفاده زیاد از برق به دلیل اینکه به تمام چادرها هیتر برقی داده‌اند، برای دو ساعت برق قطع شد، کم مانده بود یخ بزنیم، با این وضعیت اصلا معلوم نیست زنده بمانیم یا نه.»
بر پایه گزارش شهروندان ساکنان روستاها که طبق اعلام رسمی خانه‌هایشان تا ۸۰ درصد تخریب شده، در وضعیت بدتری به‌سر می‌برند.
در عین حال خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از اکبر نیکزاد، رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نوشت عملیات امدادرسانی و آواربرداری همچنان ادامه دارد. در گزارش‌های رسمی تعداد کشته‌شدگان زلزله خوی سه نفر و تعداد مصدومان بیش از ۸۰۰ نفر اعلام شده است.
طبق گزارش‌های رسمی روز ۲۸ دی هم زمین لرزه‌ای به بزرگی ۵,۴ ریشتر ساعت ۱۳:۳۸ دقیقه خوی را لرزاند. به نوشته خبرگزاری فارس این زلزله هم ۱۸۹۷ واحد مسکونی را بین ۲۰ تا ۸۰ درصد تخریب و ۱۵۰ نفر را مصدوم کرد.
ارتباط زلزله با خشکاندن «دریاچه ارومیه»
پروفسور مهدی زارع استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و رئیس مرکز پیش‌بینی زلزله می‌گوید، «شرایط اقلیمیِ مختلف که با مداخلات انسانی همراه است مثل خشک کردن تالاب‌ها و خشک کردن دریاچه‌ها و همینطور گرم شدن زمین که تغییرات اقلیمی هم در آن موثر است، می‌تواند در لرزه‌خیزی در یک منطقه اثر داشته باشد.»
وی توضیح می‌دهد، «در مناطقی که گسل وجود دارد، وقتی تغییرات اقلیمی شدید باشد، یعنی حجم وسیعی از آب‌های سطحی یا زیرزمینی در حد چند ده کیلومترمکعب در یک دشت یا یک منطقه از بین رفته باشد، می‌تواند در تحریک گسل‌ها و وقوع زلزله‌ها مؤثر باشد.»
پروفسور زارع افزود: «در مورد زلزله خوی باید بگویم که خوی نزدیک دریاچه ارومیه است و این دریاچه در طول ۲۰ سال گذشته، بیش از ۲۰ میلیارد مترمکعب آب از دست داده و در مناطق اطرافش هم به شدت برداشت آب زیرزمینی صورت گرفته است… دشت خوی، دشت سلماس و دشت کهریز ارومیه دشت‌های ممنوعه‌ای هستند که در دهه‌های اخیر به دلیل حجم گسترده برداشت آب‌های زیرزمینی، ممنوعه اعلام شده‌اند. [وقتی آب دریاچه خشک می‌شود] انگار یک وزنی روی سطح بوده و این وزنه را برداشته باشند. برداشت این وزن یا بار، در جاهای مختلف دنیا ازجمله در اسپانیا، کالیفرنیا، ژاپن و خود ایران نشان داده که با تحریک گسل‌ها و وقوع زلزله مرتبط بوده است.
