روز جهاني معلم؛ فرصتی برای بازتعريف مسئوليتها و حقوق معلمان
روز جهانی معلم یک رویداد سالانه است که در ۵ اکتبر برگزار میشود. این روز توسط یونسکو نامگذاری شده است
در چهل و چهارمين اجلاس وزراي آموزشوپرورش كه در سال ١٩٩٤ و در شهر ژنو برگزار شد، فدريكو مايور مديركل وقت سازمان علمی ـ فرهنگی جهان «يونسکو » پيشنهاد كرد كه مجمع روزي را به نام روز معلم اعلام كند. اين پيشنهاد از سوي مجمع تصويب شد.
از سال ۱۹۹۴ به بعد، پنج اکتبر (۱۳ مهرماه) از سوي يونسکو براي ارتقاي جايگاه و منزلت معلمان، «روز جهاني معلم» اعلام شده است.
يونسکو هر ساله به منظور گرامي داشت روز جهاني معلم پيامي منتشر میکند.
تاملي در پيامهای منتشر شده يونسکو در سالهای اخير بهدرستی اين نکته را آشکار میکند که هدف اصلي از اعلام روز جهاني معلم، معطوف کردن توجهها به جايگاه و نقش بنيادين معلمان در مقوله آموزش است.
همهساله در پنجم اکتبر به پاس خدمات معلمان در راه رشد و اعتلاي دانشآموزان در بيش از يک صد کشور جهان جشن گرفته میشود تا دانشآموزان، والدين آنها و جامعه قدردان معلمان و تاثيرات مثبت و سازنده آنان در ارتقا دانش و آگاهي همگاني باشند. روز جهاني معلم يادآور تلاشهاي معلمان در تربيت نسل آينده است، نسلي که به مدد آنان جهان هرروز جايي بهتر براي زندگي کردن خواهد شد. از آن جايی که آموزش، فرهنگ و ارتباطات پايه گذار صلح جهاني است میتوان اميد داشت آموزش کارآمد کليد حل بسياري از مشکلات جامعه کنوني باشد.
هدف اصلي از اعلام روز جهاني معلم بها دادن به معلمان، قدرداني از آنها و بررسي مشکلاتشان در سراسر دنيا است. روز جهاني معلم میتواند نقطه آغاز اصلاح منزلت و جايگاه معلمان باشد. دولتها بايد با بازتعريف مسئوليتها و حقوق معلمان در راستاي ارتقای شأن و منزلت آنان تلاش کنند، چراکه پيشرفت هر کشوري از نظام آموزش آن کشور گذر میکند.
اگرچه روز معلم در ايران و بسياري از کشورهاي عضو يونسکو در روز ديگري گرامي داشته میشود، گرامي داشت اين روز منافاتي با روز ملي معلم ندارد.
سکوت مقامات و ناديده گرفتن روز جهاني معلم کمکي به فراموش کردن کاستیها، کمبودها و مشکلات معلمان نمیکند.
نگاهي دقيق به ابعاد حرفه معلمي و ضرورتهاي اين حرفه، ضرورت تلاش مديران و مسوولان براي ارتقای شرايط کار و زندگي معلمان را دوچندان میکند چراکه افزايش کيفيت آموزش در گرو ارتقاي جايگاه و منزلت معلمان است.
در سالهای اخير بهسبب غفلتها و بیتدبيری در برنامهريزیهاي کلان سطح زندگي و رفاه معلمان و به تبع آن جايگاه اجتماعي آنان سال به سال کاهش يافته است. بايد به اهميت و ضرورت نقش معلمان در فرآيند تعليم و تربيت توجه بيشتري كرده و براي جبران کاستیها و بهبود وضعيت معيشت و ميزان حقوق معلمان گامهايي اساسی برداشت.
مطمئناً عدم تلاش براي ارتقاي جايگاه و منزلت معلمان میتواند خطري جدي براي نظام آموزش و پرورش بوده و در بلندمدت اثرات مخربي بر جامعه معلمان و انگيزه آنان در پي خواهد داشت.
و اکنون آموزش و پرورش نيازمند تحولي کارساز است. تحولي که بتواند کميت و کيفيت نظام فعلي آموزش و پرورش را متحول کند چراکه آموزش و پرورش يکي از مهمترين و شايد تنهاترين عامل توسعه اجتماعي است.
براي بالا بردن کيفيت آموزش و پرورش بايد ابتدا کيفيت کار و زندگي معلمان ارتقا يابد و معلمان از جايگاه اجتماعي مناسبتری در جامعه برخوردار شوند.
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران