فریدون تنکابنی، نویسنده و طنزپرداز سرشناس، بامداد روز شنبه هفتم مهرماه ۱۴۰۳ در سن ۸۷ سالگی در یک آسایشگاه سالمندان در شهر کلن آلمان درگذشت.
فریدون تنکابنی به سالِ ۱۳۱۶ در خانوادهای فرهنگی در تهران به دنیا آمد. پدرش دبیر و مدیر دبیرستان بود و مادرش آموزگار. خود او نیز پس از پایان تحصیل، دبیر زبان و ادبیات فارسی شد. در سال ۱۳۴۰ اولین داستان خود را به نام «مردی درقفش» منتشر کرد که لحنی رمانتیک دارد.
او سپس با نشریات ادبی ایران به همکاری پرداخت و نوشتههای او بیشتر به طنز گرایش پیدا کرد.
فریدون نجفی تنکابنی از جمله بنیانگذاران کانون نویسندگان ایران بود که در سال ۱۳۶۲ از ترس افتادن به دست ماموران حکومتی جمهوری اسلامی، از ایران گریخت و از آن سال تا زمان مرگ در آلمان زندگی کرد.
تنکابنی همچنین از فعالان “ده شب شعر انجمن گوته” بود که در سال ۱۳۵۶ در تهران برگزار شد. او پیش از انقلاب ۵۷ در رابطه با انتشار کتاب “یادداشتهای شهر شلوغ” و همچنین اعتراض به سانسور حاکم، دو سال را در زندان به سر برد.
تنکابنی در سال ۱۳۵۸ به همراه سیاوش کسرایی، هوشنگ ابتهاج، محمدتقی برومند و محمود اعتمادزاده (بهآذین) از کانون نویسندگان اخراج شد. این عده به همراه عدهای دیگر از نویسندگان و هنرمندان ایران، پس از انقلاب “شورای نویسندگان و هنرمندان ایران” را بنیاد گذاشتند.
او از جمله نویسندگانی محسوب میشود که طنزهایش سمت و سوی نقد اجتماعی داشت. از او تاکنون یازده کتاب منتشر شده است.
تنکابنی در سال ۱۳۴۸ از اعضای «کانون نویسندگان ایران» بود و در برخی دورههای این تشکل مدافع آزادی نشر و بیان، در هیئت دبیران آن حضور داشت. او پس از انقلاب در «شورای نویسندگان و هنرمندان ایران» فعال بود که از نهادهای وابسته به حزب توده ایران بهشمار میرفت.
در سال ۱۳۶۲ و یورش حاکمیت جمهوری اسلامی برای دستگیری اعضا و هواداران حزب، تنکابنی متواری شد و در اواخر همان سال ناگزیر از کشور گریخت. تنکابنی از راهی ناهموار و دشوار خود را به آلمان غربی رساند و اینک سالها است که در شهر کلن زندگی میکند.
فریدون تنکابنی با طنز سیاسی خود به ویژه از اواخر دهه ۱۳۴۰ تا پایان ۱۳۵۰ خوانندگان بیشمار داشت. از میان هجده کتابی که او تا امروز منتشر کرده، به ویژه کتابهای «یادداشتهای شهر شلوغ»، «ستارههای شب تیره» و «اندوه سترون بودن» شهرت بیشتری دارند. او در خارج به فعالیت مطبوعاتی ادامه داد و نوشتههای خود را در نشریات گوناگون یا به صورت کتاب منتشر کرد.
آثار تنکابنی:
* اسیر خاک، تهران: فرزین، ۱۳۶۰، ۱۲۴ صفحه.
* اندوه سترون بودن، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۶، ۱۳۱ صفحه.
* اندیشه و کلیشه
* پول تنها ارزش و معیار ارزشها، تهران: فرزین، ۴۰ صفحه.
* پیادهٔ شطرنج، تهران: پیشگام سپهر، چاپ دوم ۱۳۶۰، ۱۹۵ صفحه.
* جمهوری عوضی اسلامی
* چای و گپ و سیاست، تهران: آلفا، چاپ دوم ۱۳۵۹، ۸۹ صفحه.
* چهارشنبهها
* راه رفتن روی ریل، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۶، ۱۹۴ صفحه.
* ستارههای شب تیره، تهران: امیرکبیر، چاپ و ۱۳۵۷، ۱۰۰ صفحه.
* سرزمین خوشبختی، تهران: پیشگام، چاپ دوم ۱۳۵۸، ۱۰۷ صفحه.
* سفر به بیست و دو سالگی، تهران: رز، ۱۳۵۵، ۳۱ صفحه.
* فردا روز دیگری است، انتشارات بن، ۱۳۵۷، ۶۷ صفحه.
* ما با هم یکی هستیم، تهران: کانون دانشآموزان، ۱۳۶۰، ۶۴ صفحه.
* مردی در قفس، چاپ سوم ۱۳۵۵، ۹۱ صفحه.
* منتخب داستانهای فریدون تنکابنی، چاپ دوم ۱۳۵۲، ۲۲۴ صفحه.
* میان دو سفر، تهران: پیشگام، ۱۳۶۲، ۱۰۷ صفحه.
* یادداشتهای شهر شلوغ و اندیشهها، تهران: پیشگام، چاپ سوم ۱۳۵۹، ۲۳۵ صفحه.
یاد و خاطره اش گرامی باد