محسن رنانی در این مقاله به مسئله مهمی در نظام آموزشی و توسعه در ایران اشاره می‌کند. او معتقد است که ایران در مسیر توسعه اشتباهات فراوانی مرتکب شده است و همچنان در “فاز صفر توسعه” قرار دارد، یعنی در مرحله‌ای ابتدایی که منابع طبیعی به هدر رفته‌اند و توسعه انسانی تحقق نیافته است. یکی از بزرگترین خطاها، تمرکز بر نظام آموزشی حافظه‌محور و نادیده گرفتن پرورش شخصیت و توانمندی‌های اجتماعی کودکان است. این رویکرد منجر به تربیت انسان‌های دارای اطلاعات علمی ولی فاقد توانمندی‌های اجتماعی لازم برای توسعه شده است.
رنانی همچنین تأکید می‌کند که بخش مهمی از جمعیت کشور، یعنی اقوام غیر فارسی‌زبان، از مسیر توسعه بازمانده‌اند زیرا کودکان این اقوام مجبور به یادگیری زبان فارسی از دوران دبستان هستند. این امر نه تنها باعث تأخیر در فرایند یادگیری و تکامل شخصیتی آن‌ها می‌شود، بلکه شکاف توسعه میان استان‌های مرکزی و مرزی کشور را نیز افزایش داده است.
او بر اهمیت زبان مادری در پرورش تفکر و شخصیت کودکان تأکید دارد و می‌گوید که حذف زبان مادری اقوام و تحمیل زبان فارسی به کودکان غیر فارسی‌زبان، آن‌ها را در رقابت با فارسی‌زبانان در موقعیت نابرابر قرار می‌دهد. این مسئله به تخریب هویت فرهنگی و زبانی اقوام ایرانی منجر شده و نوعی بی‌عدالتی آموزشی را به وجود آورده است.
در نهایت، رنانی پیشنهاد می‌دهد که برای رفع این بی‌عدالتی، باید رویکرد آموزشی در مدارس دوزبانه تغییر یابد و آموزش به زبان مادری تا سنین ابتدایی ادامه یابد تا کودکان این مناطق به فرصت‌های برابر دسترسی داشته باشند و بتوانند در فرآیند توسعه کشور مشارکت کنند.
مراجعه اصل مقاله: قتل زبان مادری وتخریب توسعه درایران
