توماج صالحی، خواننده، شاعر و رپر ایرانی، به‌دلیل اشعار انتقادی و اجتماعی‌اش شهرت دارد. آثار او به موضوعاتی چون آزادی، عدالت اجتماعی، تبعیض، فساد و سرکوب سیاسی می‌پردازد و در قالب موسیقی رپ اعتراضی پیام‌هایش را به مخاطبان منتقل می‌کند.
زندگی هنری و مبارزاتی
توماج که در سال ۱۳۶۹ در ایذه، استان خوزستان متولد شد، از کودکی به مسائل اجتماعی حساس بود و علاقه‌اش به موسیقی به‌ویژه رپ از همان سنین آغاز شد. او فعالیت حرفه‌ای خود را با تمرکز بر سبک رپ اعتراضی آغاز کرد و با آثاری نظیر «سوراخ موش بخر» و «زندگی عادی» به یکی از چهره‌های شاخص نسل جوان تبدیل شد. اشعار او با زبانی تند و صریح به نقد فساد، بی‌عدالتی و سرکوب می‌پردازد و تلاش می‌کند صدای گروه‌های کمتر شنیده‌شده در جامعه ایران باشد.
بازداشت و محکومیت‌ها
توماج صالحی بارها به دلیل فعالیت‌های هنری و اجتماعی خود بازداشت و تحت پیگرد قضایی قرار گرفته است. او در آبان ۱۴۰۱، در جریان اعتراضات مردمی، به دلیل حمایت از خیزش انقلابی ایران دستگیر شد. پیش از آن نیز در شهریور ۱۴۰۰ پس از انتشار آهنگ «سوراخ موش بخر» در اصفهان بازداشت شده بود. در اردیبهشت ۱۴۰۳، خبر صدور حکم اعدام برای او به اتهام «افساد فی‌الارض» منتشر شد که واکنش‌های گسترده‌ای در داخل و خارج از ایران به دنبال داشت. این حکم سرانجام در تیر ۱۴۰۳ توسط دیوان عالی کشور نقض شد.
دوران حبس و آزادی
توماج صالحی، که به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به یک سال زندان محکوم شده بود، روز یکشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۳، پس از تحمل ۷۵۳ روز حبس آزاد شد. در این مدت، او ۲۵۲ روز را در سلول انفرادی سپری کرد و حتی در دوره‌ای کوتاه پس از آزادی موقت، مجدداً به شکل خشونت‌آمیز دستگیر شد. این بازداشت‌ها و رفتارهای غیرقانونی با او، اعتراضات گسترده‌ای را برانگیخت.
صفحه شخصی او در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) پس از آزادی‌اش نوشت:
«منتظر پایان یافتن تمام پرونده‌ها و اتهامات ساختگی و آزادی کامل و بی‌قید و شرط توماج عزیز خواهیم بود.»
میراث هنری و اجتماعی
توماج صالحی یکی از نمادهای مقاومت هنری در ایران است. او با اشعار جسورانه و صریح خود الهام‌بخش نسل جوان در مبارزه با بی‌عدالتی و سرکوب شده است. آثار او سندی از مبارزه و مقاومت مردم ایران است و او همواره بر قدرت هنر در آگاهی‌بخشی و ایجاد تغییر تأکید کرده است.
