کنگره زبان‌شناسی اوراسیا، در آذرماه امسال در مسکو با حضور پژوهشگران برجسته‌ای از سراسر جهان، از جمله چند پژوهشگر ایرانی و مازندرانی، برگزار شد. در این کنگره که بیش از 500 آکادمی از اروپا و آسیا گرد هم آمده بودند، درباره زبان‌شناسی در جهان امروز و چالش‌های پیش‌رو در این زمینه بحث و تبادل نظر شد.
کنگره نخست
نخستین کنگره زبان‌شناسی اوراسیا در تاریخ 19 آذرماه 1403 در هتل پریزیدنت مسکو برگزار شد. پس از خوش‌آمدگویی میزبان و تقدیر از حضور شرکت‌کنندگان، نشست با سخنرانی رئیس میزبان آغاز شد. او با اشاره به روند تحول زبان‌شناسی به سمت مردم‌شناسی و انسان‌شناسی گفت: «روسیه نخستین کشوری است که در حفظ زبان‌های بومی اهتمام ورزیده و در این راستا سطح دوستی را همواره مدنظر داشته است.»
از جمله اهداف برگزاری این کنگره، حفظ زبان‌های بومی و دیگر زبان‌های در معرض خطر بود. میزبان نشست بر این نکته تأکید کرد که زبان‌شناسی به‌طور همزمان دانش آوا، معنا و گرامر است و از طرف دیگر، شناخت فرهنگ‌ها را نیز در بر دارد. همچنین، اشاره شد که در سال 2028 این نوع نشست‌ها صدساله خواهند شد و به سوی انسانیت پیش خواهند رفت.
نشست دوم
دومین نشست کنگره زبان‌شناسی اوراسیا در تاریخ 21 آذر 1403 در آکادمی علوم روسیه برگزار شد. در این نشست، چند پژوهشگر به زبان‌های انگلیسی و روسی درباره زبان‌های ایرانی سخنرانی کردند. از جمله این افراد، پروفسور ایوانف بود که سرگروه گروه پژوهشی ما بود. گروه علمی حاضر در این نشست شامل شخصیت‌هایی چون دکتر لیلی دادیخدایوا، طیاریزدان‌پناه لموکی، دکتر حسین موسویان و دکتر سید مهنا سیدآقایی‌رضایی بودند که در مورد چگونگی شکل‌گیری مجموعه مشترک «پژوهش‌هایی درباره کرانه‌های دریای کاسپین» سخنرانی کردند.
این مجموعه پژوهشی در سال 2015 به درخواست یزدان‌پناه لموکی از دپارتمان زبان‌های ایرانی آکادمی علوم روسیه آغاز شد و با حمایت اساتید برجسته‌ای چون پروفسور ولادیمیر ایوانف و دکتر لیلی دادیخدایوا پایه‌گذاری شد. در ادامه، دکتر ایوانف به نقش محوری طیاریزدان‌پناه لموکی در گردآوری مطالب و ارتباط با دانشمندان و محققان در زمینه‌های مختلف اشاره کرد.
سپس با پشتیبانی دکتر اسماعیل پور و برگزاری نشست در دانشگاه شهید بهشتی و پیوستن دکتر کتایون مزدا پور، دکتر زهره زرشناس، دکتر مجتبی منشی‌زاده، دکتر ایران کلباسی، دکتر ژاله آموزگار، دکتر حبیب برجیان و دیگران، همچنین آکادمیسین‌های آسیای مرکزی از جمله دکتر سیف الدین میزرایف ، پروفسور شادی گل عمراوا و در ادامه پیوستن پروفسور فرنگیس شریف اوا از افغانستان، دکتر کریم پوپل از قفقاز، دکترتامبرلان صلبی‌یف از خلق ترکمن و رحیم کاکایی، شورای علمی قدرتمندی شکل گرفت.
تجلیل از پژوهشگران و معرفی آثار
در این نشست، از دکتر سیدمهنا سیدآقایی‌رضایی و همسرش مهدی مهرآرا به‌خاطر یاری رساندن به گروه زبان‌شناسان در پژوهش‌های میدانی و ارتباط با مراکز علمی در سال‌های 2012 تا 2014 تقدیر شد. همچنین دکتر لیلی دادیخدایوا در سخنرانی خود، کتاب «فرهنگ واژگان مازندرانی» اثر حسین وندادی را معرفی کرد. در ادامه، دکتر مهدی نیکخواه آملی نیز به زبان انگلیسی در باره موسیقی مازندرانی سخن گفت و نمونه‌هایی از آوازهای مازندرانی را اجرا کرد که مورد توجه قرار گرفت.
یادداشت و سفارش مقالات
در پایان کنگره، طیاریزدان‌پناه لموکی یادداشتی خطاب به سه تن از دانشمندان آکادمی علوم روسیه و دانشگاه دولتی مسکو نوشت و از تلاش‌های آنان در برگزاری کنگره‌ای بزرگ و پرمحتوا تشکر کرد.
مهمانی‌ها و ادامه همکاری‌ها
شب 23 آذرماه، مهمانی باشکوهی در هتل پریزیدنت برگزار شد. در این مهمانی، یزدان‌پناه لموکی ناهار 24 آذرماه را در کنار آکادمیسین خانم دکتر بدخشانی صرف کرد و قرار شد مقاله‌ای درباره زبان‌شناسی مازندرانی برای دفتر دهم پژوهش‌هایی درباره دریای کاسپین ارسال کند. همچنین دکتر علمشاه از تاجیکستان و دیگر پژوهشگران آسیای میانه نیز قول ارسال مقالاتی برای این مجموعه دادند.
این کنگره با هدف گسترش همکاری‌های علمی و فرهنگی میان پژوهشگران زبان‌شناسی و مردم‌شناسی در سطح جهانی، گام مهمی در جهت حفظ و احیای زبان‌های بومی و شناخت بهتر فرهنگ‌ها بود. در ادامه، دو خانم آستیایی نیز قول دادند مقاله‌های خود را برای چاپ در دفتر دهم این مجموعه ارسال کنند.
منبع خبر: Mazandnume
