در نشست حاشیه‌ای بیستمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت آب و تأسیسات آب و فاضلاب، محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، گفت: «ایران تحت تأثیر تغییرات اقلیمی جهان با خشکسالی‌های گسترده‌ای مواجه شده است. در ۵۰ سال گذشته، تنها دو دوره خشکسالی داشتیم، اما اکنون این رقم به چهار سال پیاپی رسیده است.»
وی با اشاره به کاهش بارندگی‌ها افزود: «میانگین بارش سالانه ۲۸۰ میلی‌متر بوده که طی چهار سال اخیر کاهش یافته است.»
اردکانی با تأکید بر تأثیر شدید کاهش بارش‌ها بر سدهای تهران بیان کرد: «با وجود خشکسالی، تلاش کردیم آب شرب را تأمین کنیم. امسال نیز برای تأمین آب شرب شهروندان تمام توان خود را به کار خواهیم بست. در این مسیر با سه چالش اصلی در حوزه تأمین، توزیع و مصرف آب مواجه هستیم.»
وی ادامه داد: «برای جبران ناترازی منابع و مصارف، از منابع آب زیرزمینی و سطحی بهره می‌بریم. همچنین در حوزه توزیع، اقداماتی نظیر ارتقاء خطوط انتقال، احداث مخازن و بهبود تصفیه‌خانه‌ها در دستور کار قرار گرفته است»
اردکانی درباره مصرف آب اظهار داشت: «متأسفانه مصرف روزانه هر شهروند تهرانی به‌طور متوسط ۲۵۰ لیتر است، در حالی که الگوی مصرف ۱۳۰ لیتر در روز تعریف شده است. این در حالی است که در برخی کشورها با بارش ۷۰۰ میلی‌متری، مصرف سرانه آب تنها ۱۷۰ لیتر است.»
وی تأکید کرد: «مدیریت مصرف، کم‌هزینه‌ترین، سریع‌ترین و در دسترس‌ترین راه‌حل برای حل مشکل ناترازی آب است. اگر میزان مصرف را تنها ۲۰ درصد کاهش دهیم و از ۲۵۰ لیتر به ۲۰۰ لیتر در روز برسانیم، ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب در سال صرفه‌جویی می‌شود.»
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران افزود: «سال گذشته موفق شدیم مصرف آب را ۲۵ میلیون مترمکعب کاهش دهیم. با مدیریت صحیح، می‌توان آثار خشکسالی ناشی از تغییرات اقلیمی را کنترل کرد.»
ذخایر سدهای تهران در وضعیت بحرانی
اردکانی درباره وضعیت ذخایر سدهای تهران گفت: «در حال حاضر، خط انتقال آب از سد طالقان به تهران فعال نیست و در برنامه میان‌مدت، جایگزینی خط اول در دستور کار است تا به کاهش ناترازی کمک کند. به‌جز سد طالقان، چهار سد دیگر تهران تنها ۹ درصد پرشدگی دارند.»
وی درباره ضرورت تغییر پایتخت به‌دلیل بحران آب تصریح کرد: «تهران، برخلاف بسیاری از پایتخت‌های جهان، در کنار رودخانه قرار ندارد و منابع آبی آن محدود است. این شهر جمعیتی بیش از ۱۰ میلیون نفر را در خود جای داده که فشار زیادی به منابع آبی وارد کرده است. از جمله راهکارهای بلندمدت برای مدیریت منابع آبی تهران، جلوگیری از بارگذاری جمعیت جدید است.»
کیفیت و قیمت آب در تهران
اردکانی درباره کیفیت آب شرب تهران گفت: «اطمینان می‌دهم که ۱۰۰ درصد آب توزیعی در تهران استانداردهای لازم را دارد. ما آب‌های سطحی و زیرزمینی را پیش از توزیع در مخازن اختلاط کرده و به این ترتیب، کیفیت و گوارایی آن را بهبود داده‌ایم»
وی درباره هزینه آب افزود: «قیمت هر مترمکعب آب در تهران ۴۰۰۰ تومان است. اگر خانواده‌ای الگوی مصرف ماهانه یعنی ۱۲ مترمکعب را رعایت کند، آب‌بهای آن کمتر از ۵۰ هزار تومان خواهد بود.»
اقدامات برای کاهش هدررفت و مصرف آب
وی با اشاره به اینکه میزان واقعی هدررفت در شبکه آب استان تهران ۱۱ درصد است، گفت: «این رقم نزدیک به استاندارد جهانی است. سال گذشته، ۱۸۰ میلیارد ریال پاداش خوش‌مصرفی به مشترکانی که مصرف خود را کاهش دادند، پرداخت شد.»
اردکانی شهروندان را به سه دسته خوش‌مصرف، پرمصرف و بدمصرف تقسیم کرد و اظهار داشت: «مشترکان خوش‌مصرفی که مصرف خود را کاهش دهند، مشمول پاداش خواهند شد. این پاداش به صورت بستانکاری در قبوض آنان لحاظ می‌شود.»
وضعیت سدها و منابع زیرزمینی
راما حبیبی، مدیر دفتر حفاظت منابع شرکت آب منطقه‌ای تهران، نیز در این نشست گفت: «از ابتدای سال آبی تاکنون تنها ۶۱ میلی‌متر بارش داشته‌ایم که در مقایسه با میانگین سال‌های گذشته، ۴۰ درصد کاهش نشان می‌دهد. در حال حاضر، ذخایر سدهای تهران حدود ۳۳۰ میلیون مترمکعب است، در حالی که ظرفیت کل آن‌ها یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب است.»
وی ادامه داد: «سدهای تهران در مجموع یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب کسری دارند و علاوه بر آن، در حوزه منابع زیرزمینی نیز با کسری ۱۳۰۰ میلیون مترمکعب مواجه هستیم. هر سال، سطح آب زیرزمینی حدود ۷۰ سانتی‌متر افت می‌کند.»
حبیبی درباره استفاده از پساب‌ها گفت: «یکی از راه‌حل‌های جبران کمبود آب، استفاده از پساب تصفیه‌خانه‌ها برای مصارف کشاورزی است. پروژه انتقال پساب تصفیه‌خانه جنوب تهران به دشت‌های ورامین، پاکدشت و شهرری از جمله این اقدامات است که با اتمام آن، حدود ۱۶۰ میلیون مترمکعب پساب برای کشاورزی استفاده خواهد شد.»
وی از شهروندان خواست با صرفه‌جویی در مصرف آب، به عبور از این بحران کمک کنند و افزود: «برای کنترل برداشت‌های غیرمجاز، ۲۵۰ کنتور هوشمند بر روی چاه‌های کشاورزی نصب شده است»
در این نشست اشاره ای به مصرف آب در ویلاها و خانه‌های لوکس، به‌ویژه در مناطق مرفه‌نشین، معمولاً چندین برابر میانگین مصرف سایر خانه‌ها است، نشده است. دلیل این مصرف بالا می‌تواند به عوامل زیر مربوط باشد:
مساحت بزرگ‌تر: خانه‌های بزرگ‌تر نیاز به آبیاری باغ‌ها، حیاط‌های بزرگ و فضای سبز بیشتری دارند.
استفاده از استخرها و جکوزی‌ها: وجود استخرهای خانگی و سیستم‌های جکوزی یا آب‌نماها، مصرف آب را به‌شدت افزایش می‌دهد.
مصارف تجملی: برخی از این خانه‌ها از سیستم‌های شستشو و نگهداری پیشرفته (مانند شستشوی خودروها در منزل) استفاده می‌کنند که مصرف آب بیشتری دارد.
سبک زندگی: در برخی موارد، سبک زندگی لوکس‌تر شامل استفاده بیشتر از امکانات آب‌بر مانند دوش‌های طولانی یا سیستم‌های خنک‌کننده است.
سدهای تهران تنها ۹ درصد پرشدگی دارند
در نشست حاشیه‌ای بیستمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت آب و تأسیسات آب و فاضلاب، محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، گفت: «ایران تحت تأثیر تغییرات اقلیمی جهانی با خشکسالی‌های گسترده‌ای مواجه شده است. در ۵۰ سال گذشته، تنها دو دوره خشکسالی داشتیم، اما اکنون این رقم به چهار سال پیاپی رسیده است.»
وی با اشاره به کاهش بارندگی‌ها افزود: «میانگین بارش سالانه ۲۸۰ میلی‌متر بوده که طی چهار سال اخیر کاهش یافته است.»
اردکانی با تأکید بر تأثیر شدید کاهش بارش‌ها بر سدهای تهران بیان کرد: «با وجود خشکسالی، تلاش کردیم آب شرب را تأمین کنیم. امسال نیز برای تأمین آب شرب شهروندان تمام توان خود را به کار خواهیم بست. در این مسیر با سه چالش اصلی در حوزه تأمین، توزیع و مصرف آب مواجه هستیم.»
وی ادامه داد: «برای جبران ناترازی منابع و مصارف، از منابع آب زیرزمینی و سطحی بهره می‌بریم. همچنین در حوزه توزیع، اقداماتی نظیر ارتقای خطوط انتقال، احداث مخازن و بهبود تصفیه‌خانه‌ها در دستور کار قرار گرفته است.»
اردکانی درباره مصرف آب اظهار داشت: «متأسفانه مصرف روزانه هر شهروند تهرانی به‌طور متوسط ۲۵۰ لیتر است، در حالی که الگوی مصرف ۱۳۰ لیتر در روز تعریف شده است. این در حالی است که در برخی کشورها با بارش ۷۰۰ میلی‌متری، مصرف سرانه آب تنها ۱۷۰ لیتر است.»
وی تأکید کرد: «مدیریت مصرف، کم‌هزینه‌ترین، سریع‌ترین و در دسترس‌ترین راه‌حل برای حل مشکل ناترازی آب است. اگر میزان مصرف را تنها ۲۰ درصد کاهش دهیم و از ۲۵۰ لیتر به ۲۰۰ لیتر در روز برسانیم، ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب در سال صرفه‌جویی می‌شود.»
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران افزود: «سال گذشته موفق شدیم مصرف آب را ۲۵ میلیون مترمکعب کاهش دهیم. با مدیریت صحیح، می‌توان آثار خشکسالی ناشی از تغییرات اقلیمی را کنترل کرد. »
ذخایر سدهای تهران در وضعیت بحرانی
اردکانی درباره وضعیت ذخایر سدهای تهران گفت: «در حال حاضر، خط انتقال آب از سد طالقان به تهران فعال نیست و در برنامه میان‌مدت، جایگزینی خط اول در دستور کار است تا به کاهش ناترازی کمک کند. به‌جز سد طالقان، چهار سد دیگر تهران تنها ۹ درصد پرشدگی دارند.»
وی درباره ضرورت تغییر پایتخت به‌دلیل بحران آب تصریح کرد: «تهران، برخلاف بسیاری از پایتخت‌های جهان، در کنار رودخانه قرار ندارد و منابع آبی آن محدود است. این شهر جمعیتی بیش از ۱۰ میلیون نفر را در خود جای داده که فشار زیادی به منابع آبی وارد کرده است. از جمله راهکارهای بلندمدت برای مدیریت منابع آبی تهران، جلوگیری از بارگذاری جمعیت جدید است.»
کیفیت و قیمت آب در تهران
اردکانی درباره کیفیت آب شرب تهران گفت: «اطمینان می‌دهم که ۱۰۰ درصد آب توزیعی در تهران استانداردهای لازم را دارد. ما آب‌های سطحی و زیرزمینی را پیش از توزیع در مخازن اختلاط کرده و به این ترتیب، کیفیت و گوارایی آن را بهبود داده‌ایم.»
وی درباره هزینه آب افزود: «قیمت هر مترمکعب آب در تهران ۴۰۰۰ تومان است. اگر خانواده‌ای الگوی مصرف ماهانه یعنی ۱۲ مترمکعب را رعایت کند، آب‌بهای آن کمتر از ۵۰ هزار تومان خواهد بود»
اقدامات برای کاهش هدررفت و مصرف آب
وی با اشاره به اینکه میزان واقعی هدررفت در شبکه آب استان تهران ۱۱ درصد است، گفت: «این رقم نزدیک به استاندارد جهانی است. سال گذشته، ۱۸۰ میلیارد ریال پاداش خوش‌مصرفی به مشترکانی که مصرف خود را کاهش دادند، پرداخت شد.»
اردکانی شهروندان را به سه دسته خوش‌مصرف، پرمصرف و بدمصرف تقسیم کرد و اظهار داشت: «مشترکان خوش‌مصرفی که مصرف خود را کاهش دهند، مشمول پاداش خواهند شد. این پاداش به صورت بستانکاری در قبوض آنان لحاظ می‌شود.»
وضعیت سدها و منابع زیرزمینی
راما حبیبی، مدیر دفتر حفاظت منابع شرکت آب منطقه‌ای تهران، نیز در این نشست گفت: «از ابتدای سال آبی تاکنون تنها ۶۱ میلی‌متر بارش داشته‌ایم که در مقایسه با میانگین سال‌های گذشته، ۴۰ درصد کاهش نشان می‌دهد. در حال حاضر، ذخایر سدهای تهران حدود ۳۳۰ میلیون مترمکعب است، در حالی که ظرفیت کل آن‌ها یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب است.»
وی ادامه داد: «سدهای تهران در مجموع یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب کسری دارند و علاوه بر آن، در حوزه منابع زیرزمینی نیز با کسری ۱۳۰۰ میلیون مترمکعب مواجه هستیم. هر سال، سطح آب زیرزمینی حدود ۷۰ سانتی‌متر افت می‌کند.»
حبیبی درباره استفاده از پساب‌ها گفت: «یکی از راه‌حل‌های جبران کمبود آب، استفاده از پساب تصفیه‌خانه‌ها برای مصارف کشاورزی است. پروژه انتقال پساب تصفیه‌خانه جنوب تهران به دشت‌های ورامین، پاکدشت و شهرری از جمله این اقدامات است که با اتمام آن، حدود ۱۶۰ میلیون مترمکعب پساب برای کشاورزی استفاده خواهد شد.»
وی از شهروندان خواست با صرفه‌جویی در مصرف آب، به عبور از این بحران کمک کنند و افزود: «برای کنترل برداشت‌های غیرمجاز، ۲۵۰ کنتور هوشمند بر روی چاه‌های کشاورزی نصب شده است.»
مصرف آب در خانه‌های لوکس و ویلاها
در این نشست اشاره‌ای به مصرف آب در ویلاها و خانه‌های لوکس، به‌ویژه در مناطق مرفه‌نشین، نشده است. این خانه‌ها معمولاً چندین برابر میانگین مصرف سایر خانه‌ها آب مصرف می‌کنند. دلایل این مصرف بالا می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مساحت بزرگ‌تر: خانه‌های بزرگ‌تر نیاز به آبیاری باغ‌ها، حیاط‌های بزرگ و فضای سبز بیشتری دارند.
- استفاده از استخرها و جکوزی‌ها: وجود استخرهای خانگی و سیستم‌های جکوزی یا آب‌نماها، مصرف آب را به‌شدت افزایش می‌دهد.
- مصارف تجملی: برخی از این خانه‌ها از سیستم‌های شستشو و نگهداری پیشرفته (مانند شستشوی خودروها در منزل) استفاده می‌کنند که مصرف آب بیشتری دارد.
- سبک زندگی: در برخی موارد، سبک زندگی لوکس‌تر شامل استفاده بیشتر از امکانات آب‌بر مانند دوش‌های طولانی یا سیستم‌های خنک‌کننده است.
