عبدالکریم عابدینی، امام‌جمعه قزوین، در پیامی از سمت خود کناره‌گیری کرد، اما دلیلی برای این تصمیم اعلام نکرد.
او در بند نهم بیانیه خود، ضمن خداحافظی با مردم قزوین، نوشت: «از خدای مهربان برای هر قصور و تقصیری عفو و مغفرت می‌طلبم.» برخی این استعفا را به اظهارات اخیر او در حمایت از امام‌جمعه اردبیل مرتبط می‌دانند.
عابدینی که طی ۱۰ سال گذشته این مسئولیت را بر عهده داشت، سه هفته پیش در خطبه‌های نماز جمعه قزوین، سخنان الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان، درباره حسن عاملی، امام‌جمعه اردبیل، را «بی‌ادبانه» خواند.
آغاز ماجرا از اردبیل
این ماجرا از مراسمی در ۹ دی امسال در مسجد اعظم اردبیل آغاز شد. این مراسم که اندکی پس از سرنگونی بشار اسد در سوریه برگزار شد، با سخنرانی حسن عاملی، امام‌جمعه اردبیل، همراه بود و از شبکه خبر ایران پخش شد. در این برنامه، مهدی سلحشور، مداح مهمان، در قالب رجزخوانی، اظهاراتی توهین‌آمیز علیه رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، و الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان، بیان کرد.
سخنان مطرح‌شده در این مراسم واکنش تند رئیس‌جمهور آذربایجان را در پی داشت. او در گفت‌وگو با رسانه‌های کشورش، برکناری امام‌جمعه اردبیل و موضع‌گیری رسمی «فرد منصوب‌کننده» او را خواستار شد و تأکید کرد: «ما به‌خوبی می‌دانیم چه کسی او را منصوب کرده است. واکنش او چیست؟ آیا از این موضوع حمایت می‌کند یا خیر؟ چه کسی از آذربایجان عذرخواهی خواهد کرد؟»
در پی این تنش، وزارت خارجه جمهوری آذربایجان، جعفر آقایی مریان، کاردار موقت سفارت ایران در باکو را احضار کرد و اظهارات مطرح‌شده در مسجد اعظم اردبیل را مغایر با روح روابط دو کشور دانست و خواستار توقف فوری چنین اقدامات تحریک‌آمیزی شد.
نقش مخالفان روابط دوستانه ایران و آذربایجان
برخی جریان‌های داخلی و خارجی از تداوم تنش میان ایران و جمهوری آذربایجان سود می‌برند. گروه‌های سیاسی افراطی در هر دو کشور، بازیگرانی مانند اسرائیل و برخی کشورهای غربی، به دنبال ایجاد شکاف بین تهران و باکو برای کاهش نفوذ ایران در منطقه هستند. علاوه بر این، برخی رسانه‌های وابسته به کشورهای مخالف ایران و آذربایجان نیز با دامن زدن به اختلافات، تلاش می‌کنند روابط دو کشور را تخریب کنند. رژیم حاکم بر ایران با سیاست های نا درست وغیر اصولی به این جریانات میدان داده، و تا کنون ضربات سنگینی به منافع ملی ایران وارد کرده است. برکناری امام جمعه هتاک قزوین شاید رونه امیدی بر تغییر سیاست رژیم باشد.
با این حال افزایش تعاملات دیپلماتیک و پرهیز از لفاظی‌های تنش‌زا می‌تواند از تشدید اختلافات جلوگیری کند. تقویت همکاری‌های اقتصادی، انگیزه‌ای برای بهبود روابط و کاهش تنش‌ها فراهم می‌آورد. همچنین کاهش تنش‌های امنیتی می‌تواند به ایجاد اعتماد متقابل کمک کند.
ایران و جمهوری آذربایجان با اتخاذ رویکردی دیپلماتیک و تمرکز بر منافع اقتصادی مشترک، می‌توانند تنش‌ها را کاهش داده و روابطی سازنده‌تر برقرار کنند. پرهیز از جنگ رسانه‌ای و مدیریت اختلافات منطقه‌ای می‌تواند زمینه را برای آینده‌ای پایدارتر و کم‌تنش‌تر فراهم سازد.
ظرفیت‌های اقتصادی برای همکاری
با وجود چالش‌های سیاسی، ایران و آذربایجان ظرفیت‌های اقتصادی گسترده‌ای برای همکاری دارند، از جمله:
حوزه انرژی: همکاری در زمینه نفت و گاز می‌تواند منافع اقتصادی مشترکی ایجاد کند.
ترانزیت و تجارت: مسیرهای ترانزیتی مانند کریدور شمال-جنوب فرصتی برای گسترش مبادلات تجاری فراهم می‌کند.
سرمایه‌گذاری مشترک: پروژه‌های اقتصادی دوجانبه می‌توانند به تقویت روابط کمک کنند.
با تمرکز بر این فرصت‌ها و اجتناب از تنش‌های غیرضروری، دو کشور می‌توانند مسیری پایدار برای همکاری‌های آتی ترسیم کنند.
