تشدید خروج سرمایه از کشور

در سال بیش از۱۰ میلیارد دلار خروج سرمایه وکمتر از دو میلیارد دلار جذب سرمایه در کشور داریم. و از سوی دیگر با مهاجرت نخبگان و گریز جوانان روبروییم .

مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: «آمار‌های غیررسمی نشان می‌دهد که ما در سال حدود ۱۰ میلیارد دلار انتقال سرمایه به کشور‌های دیگر داریم. از سوی دیگر متوسط سرمایه خارجی که توانسته‌ایم جذب کنیم، کمتر از دو میلیارد دلار است؛ بنابراین می‌توان گفت که نگه‌داری سرمایه‌مان در داخل کشور منفی هشت میلیارد دلار در سال است. این شرایط، شرایط مطلوبی برای سرمایه‌گذاری نیست.».

دانشمند درباره علت خروج سرمایه از کشور گفت: «شاخص‌های مشخصی برای این‌که فرد بتواند در یک‌جا سرمایه‌اش را بگذارد و از آن کار بکشد، در دنیا داریم. از جمله شاخص فضای کسب ‌و کار؛ وقتی رتبه فضای کسب‌وکارمان از میان ۱۹۰ کشور، در حد ۱۴۰ است، وقتی که شاخص شفافیت اقتصادی بسیار بد است و وقتی که شاخص‌های مختلفی که نشان‌دهنده یک فضای مطلوب برای کسب‌وکار است، عدد مطلوبی را نشان نمی‌دهد، طبیعتاً هر صاحب سرمایه‌ای سعی می‌کند سرمایه‌اش را جایی ببرد که مطلوب‌تر باشد.» پیش از این بانک مرکزی جمهوری اسلامی در گزارشی از خروج ۱۰,۱۳ میلیارد دلار سرمایه در ۹ ماهه نخست سال گذشته خبر داده بود. خروج این میزان سرمایه از کشور در حالی است که بانک مرکزی می‌گوید در کل سال ۹۹ حدود ۶ میلیارد و ۳۱۸ میلیون دلار از کشور خارج شده بود.

در هر عرصه‌ای در حال از دست دادن منابع و داشته‌هایی هستیم که به قیمت سهمگینی به دست آمده است وقتی از میلیاردها دلار حرف می‌زنیم باید به یاد داشته باشیم که معنای آن ماه‌ها و سالها کار و زحمت است که امروز از دست  می‌رود. از یک سو با مهاجرت و گریز جوانان روبروییم و از سوی دیگر با ثروت و سرمایه حاصل از کار.

روزنامه فرهیختگان در این باره می نویسد: …متاسفانه خروج سرمایه از ایران، بسیار نگران‌کننده شده است. خروج سرمایه در ایران خاصه در یک دهه اخیر به بهانه اهداف و مقاصد مختلف انجام‌شده که همگی به‌دلیل ضعف شاخص‌های سرمایه‌گذاری و عدم‌سهولت تجارت و بی‌اعتمادی به محیط اقتصاد کلان بوده است. بررسی آمارهای اعلام شده از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد که طی ۱۶ سال گذشته یعنی از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۹ حدود ۱۷۰ میلیارد و ۶۱۷ میلیون دلار سرمایه از کشور خارج شده که در چند سال اخیر اوج آن را در خرید و سرمایه‌گذاری مسکن در کشورهای همسایه مثل ترکیه، گرجستان و امارات توسط ایرانیان می‌بینیم. علاوه‌بر خروج سرمایه‌گذاری، روندهای معکوس و ورود سرمایه و سرمایه‌گذارها به اقتصاد کشور به‌دلیل تحریم‌ها بسیار کاهش یافته و باید هزینه استهلاک پروژه‌ها را به این موضوع اضافه کنیم. تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران بین‌المللی به دلیل تحریم‌های ایران سرمایه‌گذاری‌های خود را پس گرفته یا پروژه‌های خود را متوقف کرده‌اند. از طرفی روند سرمایه‌گذاری در کشور طی پنج سال گذشته منفی بوده و نرخ استهلاک از سرمایه‌گذاری فراتر رفته است که نکته جالب توجهی است. میزان خروج سرمایه درحالی گویای اثر تحریم و سیاستگذاری اقتصادی غلط بر بنیه اقتصاد ایران است که پیش‌تر بسیاری از کارشناسان اقتصادی از دهه ۹۰ به‌عنوان دهه سوخته و از دست رفته یاد کردند که در آن نه‌تنها میانگین رشد اقتصادی کشور به‌صفر رسید که تشکیل سرمایه نیز در این دوره منفی شد و هزینه تولید هم به‌شدت بالا رفت. کنار هم قرار دادن این گزاره‌ها نشان می‌دهد فوریت تغییر ریل اقتصاد چه‌اندازه حیاتی است. از آنجا که فرار سرمایه از کشور نشانه خالی شدن ظرفیت اقتصاد برای رشد و خلق ثروت است، خروج حدودا ۱۵۸ میلیارد دلار سرمایه از کشور تبعات بسیاری برای کشور در دهه پیش‌رو در پی دارد. …