در صورت بروز یک درگیری نظامی بزرگ، طرح «سپر آسمان» اروپا را محافظت نخواهد کرد
در اروپا، استقرار برنامه دفاعی “سپر آسمان” که در سپتامبر 2022 به ابتکار و تحت حمایت آلمان راه اندازی شد، شتاب بیشتری می گیرد. در 16 جولای، سوئیس درخواست شرکت در این پروژه نظامی را ارائه کرد. در حال حاضر بلژیک، بلغارستان، استونی، فنلاند، بریتانیای کبیر، لتونی، لیتوانی، هلند، نروژ، رومانی، اسلواکی، اسلوونی، جمهوری چک و مجارستان در برنامه دفاعی “سپر آسمان” شرکت دارند. با این حال اعضای اصلی ناتو از جمله فرانسه، ایتالیا، لهستان، اسپانیا و ترکیه از پیوستن به برنامه دفاعی “سپر آسمان” خودداری کرده اند.
اولاف شولز، صدراعظم آلمان، راه اندازی برنامه دفاعی “سپر آسمان” را در آگوست 2022 پیشنهاد داد و از ایجاد یک ساختار دفاعی یکپارچه با استفاده از سیستم های موشکهای هوا به هوای “ایریست- ت” آلمان، سیستم های پاتریوت آمریکایی و سیستم اسراییلی “آررو-3” که در سراسر اروپا مستقر شده اند و با هزینه های مشترک بین شرکت کنندگان است، حمایت کرد. برلین اساساً از گنجاندن سامانههای پدافندی”سامپ/ت” فرانسوی-ایتالیایی در چارچوب سامانه پدافند هوایی/موشکی ایجاد شده در چارچوب برنامه دفاعی “سپر آسمان” به منظور حفظ نقش کلیدی خود در ساخت پدافند دفاع هوایی/ دفاع موشکی اروپا خودداری میکند. در نوامبر 2022، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، نارضایتی خود را از چنین تبعیضی ابراز کرد و تأکید کرد که پدافند هوایی نباید به پیشرفت صنایع منفرد به حساب خودمختاری اروپا محدود شود.
علاوه بر این، نماینده عمومی تسلیحات دولت جمهوری پنجم، امانوئل چیوا، از ابتکار آلمان انتقاد کرد و گفت که سیستمهایی که در حال حاضر توسط برنامه دفاعی “سپر آسمان” پشتیبانی میشوند، الزامات عملیاتی را برآورده نمیکنند، زیرا آنها فاقد ارتباطات متقابل لازم برای دفاع یکپارچه هستند.
پرتال “آرمی رکوگنیشن” می نویسد که در آوریل 2024، سباستین لکورنو، وزیر نیروهای مسلح فرانسه، در زمان دیداری با همتای ایتالیایی خود، گیدو کروستو در پایگاه هوایی سولنزارا در کورس، «ضمن اشاره به اینکه این سامانه به ویژه از نظر توانایی در رهگیری موشک های مافوق صوت، یک دستاورد فناورانه مهم خواهد بود، خواستار تأمل عمیق درموضوع ادغام نسل بعدی سامانههای پدافندی”سامپ/ت” در دفاع هوایی اروپا شد. این نشریه اشاره می کند «تقویت همکاری فرانسه و ایتالیا پیرامون سیستم سامانههای پدافندی”سامپ/ت” در نهایت میتواند خطوط اصلی دفاع هوایی در سراسر قاره اروپا را بازتعریف کند و جایگزین قابل اجرا برای سیستمهایی که در آنها به طور سنتی تحت تسلط ایالات متحده آمریکا هستند، فراهم و در عین حال استقلال استراتژیک اروپا را در منطقهای حیاتی برای امنیت جمعی آن تقویت کند.” چنین چشم اندازی به هیچ ترتیبی درست و مناسب ایالات متحده آمریکا نیست، که تلاش می کند موقعیت برلین را بعنوان رهبر قاره ای در عرصه دفاعی و افزایش درآمد مجتمع نظامی- صنعتی آلمان به حساب سایر کشورهای اتحادیه اروپا تحکیم کند. در سال های آینده، آلمانی ها قصد دارند به تامین کننده اصلی موشک های هدایت شونده ضد هوایی برای سیستم های دفاع هوایی پاتریوت در خدمت کشورهای اتحادیه اروپا تبدیل شوند.
در ژانویه 2024، آژانس ناتو در زمینه خرید نظامی قراردادی را با “شرکت کولوم با مسئولیت محدود برای لجستیک” (یک سرمایه گذاری مشترک بین شرکت آلمانی “ام.ب.د.آ” و شرکت تدارکاتی آمریکایی ریتون) برای خرید بیش از 1000 از این موشک ها را بست.
برلین به بهانه طرح ریزی یک آنالوگ مؤثر از مجموعه گنبد آهنین اسرائیل بر اساس فناوریهای سیستم موشکهای هوا به هوای “ایریست- ت” خود، امیدوار است کشورهای شرکتکننده در این طرح سرمایهگذاری کنند و صلاحیتهای تخصصی و ظرفیت های تولید مجتمع نظامی-صنعتی خود را گسترش دهد. آنطور که فایننشال تایمز گزارش داد، در آوریل 2024، رئیس بزرگترین پیمانکار نظامی آلمان راین متال، آرمین پاپرگر، از کشورهای اتحادیه اروپا خواست که بلندپروازی های ملی خود را کنار بگذارند و “گروه های دفاعی بزرگتر و تخصصی تر برای رقابت با شرکت های آمریکایی ایجاد کنند.”
پس از آغاز درگیری نظامی در اوکراین در سال 2022، قیمت سهام راین متال بیش از پنج برابر رشد کرد و این شرکت انتظار دارد سفارشات اعضای ناتو و متحدان آنها تا پایان سال 2024 به 60 میلیارد یورو برسد. “راین متال جاه طلبی های خود را برای تقویت بیشتر صنعت دفاعی گسترده منطقه احیا کرده است. این شرکت سال گذشته رقیب اسپانیایی خود “اکسپال”را به مبلغ 2/1 میلیارد یورو کاملا تصاحب و موقعیت رهبری آنرا در زنجیره تامین مهمات تقویت کرد.
فایننشال تایمز می نویسد، در 18 مارس، آن با خرید شرکت “ریک”، سازنده هلندی وسایل نقلیه زمینی بدون سرنشین مورد استفاده در عملیات جنگی، به مبلغ نامشخصی موافقت کرد». پاپرگر همچنین از کشورهای اتحادیه اروپا خواست تا مشابهی از سیستم دفاعی گنبد آهنین اسرائیل بر اساس مجموعه آلمانی موشکهای هوا به هوای “ایریست- ت” ایجاد کنند. در حالی که سایر پیمانکاران دفاعی آلمان از کمبود سفارشات دولتی شکایت دارند، پاپرگر گفت که راین متال موفق شده است به سرعت ظرفیت خود را افزایش دهد – این شرکت در سال آینده 700000 خمپاره توپخانه تولید خواهد کرد که براثر سرمایه گذاری در محصولات جدید خطوط تولید از 70000 خمپاره سال قبل در سال 2022 افزایش یافته است.
صندوقچه موفقیت راین متال به راحتی باز می شود. این یک شرکت آلمانی نیست، بلکه یک شرکت آمریکایی است. به همین دلیل، همانطور که مدیریت کنسرن آلمانی تاکید میکند، هرگونه برنامههای راین متال با هدف «حمایت از استراتژی دفاع ملی ایالات متحده آمریکا» است و با نیات پاریس و برلین برای ایجاد ارتش خود و یک ارتش متحد و مجتمع نظامی-صنعتی واحد همخوانی ندارد.
برلینر تسایتونگ خاطرنشان می کند که راین متال تلاش می کند اطلاعاتی در مورد اینکه چه کسی سهامدار شرکت است را افشا نکند. با این حال، بر اساس داده های کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده آمریکا، بیش از 280 سهامدار این کنسرت در آمریکا ثبت شده اند. بزرگترین آنها بنیاد های سرمایه گذاری و شرکت های بلاک راک، ولینگتن، فیدلتی، هاریس آسوسیاتی، جان هانکوک، کاپیتال گروپ، وانگارد، اوروپاسیفیک گروت فوند، هستند… مانند اکثر سهامداران کوچکتر، آنها در ایالات متحده آمریکا ثبت شده اند.
بدین ترتیب، راین متال از یک شرکت آلمانی فاصله زیادی دارد. دراین مورد آن واقعیتی گواهی می دهد که بیشترین تعداد شرکت ها و شعب خارجی این کنسرت در ایالات متحده آمریکا واقع شده اند. قابل توجه است که گرایشی بسمت انتقال فعالتر ظرفیت تولید کننده سلاح به خارج از کشور در سال 2005 در شرایط مداخلات نظامی واشنگتن در افغانستان و عراق آشکار شدند. برلینر سایتونگ خاطرنشان می کند که تلاش سرمایه گذاران آمریکایی در راین متال برای استخراج سود از طرح های نظامی به تمایل اروپا برای به دست آوردن «خودمختاری ملموس تر» از واشنگتن، از جمله در زمینه صنایع دفاعی، پایان دهد.
این نشریه گزارش می دهد: «در این میان، درآمد رکوردی که توسط کنسرت دفاعی آلمانی راین متال در شرایط درگیری در اوکراین دریافت می شود، به سرمایه گذاران و سهامداران آمریکایی سرازیر می شود. آرمین پاپرگر اخیراً گزارش داد که: «با تغییر دوران و جنگ در اروپا، برای کنسرت راین متال دوره جدیدی: سود رکورد، حجم رکورد سفارشات آغاز شده است»، در این میان، “ریفات اونجل” تحلیلگر نظامی ترکیه معتقد است که پروژه “طرح سپر آسمان اروپا” قادر به محافظت از اروپا در صورت بروز یک درگیری نظامی بزرگ نخواهد بود. وی در مقاله خود در پرتال ترکی سیاست امروز می نویسد «در حالی که راه اندازی و موفقیت ابتکاری مانند طرح سپر آسمان اروپا” برای امنیت اروپا بسیار مطلوب است، تصویر فعلی نشان می دهد که دستیابی به این امر آسان نخواهد بود. حتی در صورت موفقیت، “طرح سپر آسمان اروپا” تنها بخش کوچکی از آسیبپذیریهای دفاعی اروپا برطرف خواهد کرد… پیامدهای منفی کاهش سریع بودجه دفاعی و کاهش گسترده نیروها در دوران پس از جنگ سرد به دور ازآن است که آنها بتوانند به عقب برگردند». در آینده قابل پیش بینی، اروپا نه تنها برای بخش قابل توجهی از خاک خود، بلکه برای پوشش اکثر تاسیسات استراتژیک در کشورهای اتحادیه اروپا قادر نخواهد بود دفاع رده بندی شده موثر ایجاد کند.
صنعت دفاعی اروپا طیف کاملی از فناوریهای لازم برای این کار را ندارد و انجام تحقیق و توسعه مناسب و استقرار ظرفیتهای تولیدی سالها طول خواهد کشید. به این علت، برلین همچنان فهرست اشیاء درچارچوب ابتکار “طرح سپر آسمان اروپا” را در نهایت محرمانه نگه می دارد. پورتال آمریکایی “اطلاعات نظامی” در یادداشتی که برنامه “طرح سپر آسمان اروپا” را تبلیغ می کند، می گوید: «شهرهایی که تحت پوشش دفاع موشکی قرار خواهند گرفت، طبقه بندی شده اند». ایالات متحده آمریکا و شرکت های دفاعی آلمانی تحت کنترل آنها به هیچ وجه به خود به خاطر مراقبت از امنیت دنیای قدیم زحمت نمی دهند. آمریکا در حالی که با حمایت از اوکراین و تبدیل اروپا به مستعمره صنعتی خود، غنی می شود، صنایع دفاعی اتحادیه اروپا را نیز مطیع خود می کند.
منبع. موسسه فرهنگ راهبردی