امسال هفتاد و پنجمین سالگرد تأسیس جمهوری خلق چین است؛ سالهایی که شاهد توسعه شگفتانگیز اقتصادی چین و نتایج برد-برد میان این کشور و جهان بودهایم. چین از فقر و ضعف، به دومین اقتصاد بزرگ جهان، بزرگترین تولیدکننده، برترین کشور در تجارت کالا و دومین مصرفکننده بزرگ کالا در جهان تبدیل شده و به یکی از مهمترین موتورهای محرک رشد اقتصادی جهانی بدل گشته است.
از سال ۱۹۷۹ تا ۲۰۲۳، اقتصاد چین به طور میانگین سالانه ۸.۹ درصد رشد کرده که بسیار فراتر از میانگین رشد اقتصاد جهانی (۳ درصد) در همین بازه زمانی بوده است. به ویژه در دهه گذشته، سهم چین در رشد اقتصاد جهانی از ۳۰ درصد نیز فراتر رفته است.
چین چگونه به این موفقیت دست یافته و چرا این کشور توانسته است با جهان به نتایج برد-برد برسد؟
پاسخ این سوال در توسعه داخلی چین و ارتباط نزدیک آن با اقتصاد جهانی نهفته است. چین از طریق اصلاحات و سیاستهای گشایش توانست به رشد اقتصادی دست یابد و در عین حال با تقویت ثبات و رفاه جهانی به یک نیروی تثبیتکننده و محرک اقتصاد جهانی تبدیل شود. در این میان، بازارهای بزرگ، زنجیرههای تولید و تأمین، نوآوریها و سرمایهگذاریها از جمله عوامل کلیدی در درک «فرصتهای چین» هستند.
بازار یکی از منابع کمیاب است. بازار بزرگ و پویا چین، شرکتهای خارجی بسیاری را به سرمایهگذاری و راهاندازی کسبوکار در این کشور جذب کرده است. تنها در سال ۲۰۲۳، بیش از ۵۳ هزار شرکت جدید سرمایهگذاری خارجی در چین تأسیس شد که نسبت به سال قبل، ۳۹.۷ درصد افزایش یافته است. حجم واقعی سرمایهگذاری خارجی به ۱.۱۳ تریلیون یوان رسید و چین را به رتبه دوم جهان از نظر جذب سرمایه خارجی رساند.
زنجیرههای صنعتی و تأمین نیز نقش مهمی در توسعه اقتصاد جهانی دارند. زمانی که جمهوری خلق چین تأسیس شد، حتی کبریت و میخ نیز باید وارد میشد، اما اکنون چین تنها کشوری است که تمام دستهبندیهای صنعتی فهرستشده در کاتالوگ سازمان ملل را داراست. از کالاهای متنوع “ساخت چین” با قیمت مناسب و کیفیت بالا گرفته تا “خلاقیتهای چین”، این کشور منابع فراوانی به جهان ارائه کرده است. به گفته آژانس بینالمللی انرژی، بیش از نیمی از خودروهای الکتریکی فروخته شده در سال گذشته در چین تولید شده است.
همچنین، سرمایهگذاریهای چین در خارج از مرزهایش، توسعه اقتصادی مناطق مختلف جهان را تقویت کرده است. در سال ۲۰۲۳، حجم سرمایهگذاری مستقیم خارجی چین به ۱۷۷.۲۹ میلیارد دلار رسید که ۱۱.۴ درصد از کل سرمایهگذاریهای جهانی را به خود اختصاص داده است. به گفته “گابور ینایی”، مدیر آژانس توسعه صادرات مجارستان، همکاری و سرمایهگذاری شرکتهای چینی در مجارستان، از جمله در حوزه تولید خودرو، فناوریهای اطلاعاتی، و تدارکات، فناوری پیشرفته و تجربیات مدیریتی را به این کشور وارد کرده است.
چین بدون ارتباط با جهان نمیتوانست به این سطح از توسعه دست یابد و توسعه جهان بدون حضور چین نیز تقریباً غیرقابل تصور است. این حقیقت ساده طی ۷۵ سال گذشته ثابت شده و در آینده نیز همچنان برقرار خواهد ماند.