رئیس سازمان هواشناسی کشور، سحر تاجبخش، در مصاحبه‌ای به کاهش نگران‌کننده منابع آبی دریاچه خزر و وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه اشاره کرد. وی اعلام کرد که بخشی از منابع آبی رودخانه ولگا، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین تأمین‌کنندگان آب خزر، بسته شده است. این مسئله تنها به ولگا محدود نمی‌شود؛ بلکه دیگر منابع آبی که نقش مهمی در تراز آب خزر دارند نیز تحت تأثیر قرار گرفته‌اند.
وضعیت خشکسالی و تنش آبی در ایران
تاجبخش با اشاره به هشدارهای افزایش مناطق خشک و نیمه‌خشک در کشور، اظهار داشت که شرایط تنش آبی بسیار نگران‌کننده است. بسیاری از تالاب‌ها، ازجمله دریاچه ارومیه و دیگر منابع آبی در جنوب کشور، مانند تالاب‌های استان فارس، سیستان و بلوچستان و کرمان، به‌طور کامل یا نسبی از دست رفته‌اند.
علل بحران منابع آبی
وی تأکید کرد که بخشی از این مشکل به مدیریت منابع در بالادست بازمی‌گردد. تأمین نشدن منابع آبی از سرچشمه‌ها باعث شده است که دریاچه‌های دائمی صرفاً به بارش‌های محدود وابسته شوند و به دلیل خشکسالی و کاهش بارندگی‌های موثر، در تأمین نیاز آبی با مشکلات جدی مواجه شوند.
چالش‌های احیای دریاچه ارومیه
تاجبخش در خصوص وضعیت وخیم دریاچه ارومیه بیان کرد که بهره‌برداری‌های بیش از حد از رودخانه‌های منتهی به این دریاچه برای مصارف کشاورزی و دیگر فعالیت‌ها، مانع ورود آب کافی به آن شده است. وی همچنین افزود که چندین سال خشکسالی پی‌درپی و افزایش دما از عوامل تشدیدکننده این بحران بوده‌اند.
لزوم اقدامات مدیریتی
وی تأکید کرد که بدون انجام اقدامات جدی مدیریتی، نظیر بهبود مدیریت منابع آبی، تغییر شیوه‌های آبیاری در کشاورزی، و تقویت برنامه‌های احیای دریاچه، وضعیت فعلی نه‌تنها بهبود نمی‌یابد، بلکه به وخامت بیشتری خواهد انجامید.
کاهش منابع آبی دریاچه خزر
در مورد دریاچه خزر، تاجبخش اظهار داشت که کاهش تراز آب آن ناشی از تغییرات اقلیمی و بسته شدن بخشی از منابع آبی، ازجمله رودخانه ولگا، است. به‌علاوه، نقش سایر منابع آبی در این بحران نیز قابل‌توجه است.
نتیجه‌گیری
با تداوم شرایط کنونی و عدم اقدام برای مدیریت منابع آبی، شرایط نه‌تنها برای دریاچه ارومیه بلکه برای دیگر منابع آبی کشور وخیم‌تر خواهد شد. نیاز به سیاست‌گذاری‌های هوشمندانه و مداخلات سریع و کارآمد بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
