هیچ اصل اخلاقی به جز زیبائی وجود ندارد . زیبائی یعنی تکامل آزاد شخصیت و نمایش آزاد تمام مکنونات روحی . (ماکسیم گورکی )
فیلم مستند یاد مانده های به یاد ماندنی ساخته ی احمد جواهریان از زندگی نصرت الله نوح ، فرصتی است تا بتوان از هنر و ارزش کارهای هنری و تاثیرات آن در جامعه ونیز اثراتش بر مبارزه ی اجتماعی سخن به میان آورد . تماشای این فیلم که حدودا یک ساعت و چهل دقیقه زمان می برد ، آن سان هنرمندانه تدوین گشته که در حین تماشا بیننده را طوری با خود به فضایی که خلق کرده ، می کشاند و در آن غرق می سازد که آدمی اصلا نمی تواند گذشت زمان را احساس نماید . در این فیلم شاعر و طنز پرداز شهیر میهنمان ( نوح ) زندگی خود ومسیر پرفراز و نشیبی را که طی کرده به زبان شیرین و پر احساس خویش باز می گوید . نگارنده مایل نیست از ابتکارات فنی و هوشمندانه ی جواهریان که در باز گویی هر مرحله ای از زندگی نوح و مسائل مرتبط با آن مرحله، با نشان دادن تصویری یا خلق صحنه هایی توام با پخش آهنگی دلنشین ، بیننده را چنان به لذت می آورد تا در حالت پرشور روحی ، به آنچه مد نظر نوح است ، برده و درک وهضم آن را برای بیننده سهل می نماید ، سخن گوید . چرا که تماشای خود فیلم گویاتر از هر نوشته ای در این زمینه است . زندگی نوح از بدو آغاز جوانی که پای در مبارزات سیاسی می نهد و عضو حزب توده ایران می شود . وبا بزرگانی چون محمد علی افراشته همکاری می نماید ، نشان می دهد که حزب توده ایران در عرصه ی فرهنگی منشاء چه خدما ت بزرگ و بی بدیلی به میهنمان شده است. در روایت و باز گویی زندگی نوح از زبان خودش که به علت فقر مالی از دوران کودکی از ادامه ی تحصیل باز می ماند . و برای تامین معاش به کار می پردازد و با عضویت در حزب توده ایران وارد نبرد دشوار اجتماعی می شود ، و در طی زندگی پر فراز و فرود خود و به رغم همه ی سختی هایی که به علت اعتقادات فکری اش بر او تحمیل می شود ، هیچ گاه این رنج و مشقات خللی در اعتقاد او به حقانیت و صحت عقاید ش وارد نمی سازد و کمترین تاثیری بر عزم وی در پیمودن راه حزبش نمی گذارد . او همواره بنا بر آموزه های حزبی اش در پی آموختن است . و دمی در زندگی از یادگیری باز نمی ماند وهرگز هیچ فرصتی را در این راه از دست نمی دهد . و این همه را چنان با تواضع و فروتنی باز می گوید که گویی نوح و شخصیتی چون او جز این هم نمی توانست و نمی تواند ، باشد .
تاریخ معاصر میهن ما مشحون از مبارزه حاد اجتماعی برای دستیابی به حقوق حقه ی انسانی و استقلال و گسستن بندهای وابستگی کشورمان به دولت های امپریالیستی و مرتجعینی که ادامه حیات انگلی خویش را در حفظ وضع موجود می دانند ، می باشد. در کوران این مبارزه مرگ و زندگی که در عرصه های مختلف حیات اجتماعی ادامه دارد . حزب توده ایران به عنوان پیشروترین جریان سیاسی میهنمان از بدو تاسیس خود ، همواره نقش شاخص و بی بدیلی ایفاء نموده است . دقیقا راز کینه ی کور و آشتی ناپذیر دشمنان استقلال و سربلندی میهنمان و مفت خوران وطن فروش به این حزب ، از همین جا سرچشمه می گیرد . مواردی از خدمات ستودنی و شایان توجه حزب توده ایران به میهنمان در فیلم یاد مانده های به یاد ماندنی بسیار هنرمندانه در معرض نگاه بیننده قرار می گیرد و حتی در صحنه هایی از فیلم ، این خدمت، خلاقانه با شکلی حماسی پرداخت شده است .
ژرژ ساند نویسنده فرانسوی می گوید : هنر موهبتی نیست که بتواند بدون اطلاعات وسیع و همه جانبه ، پیشرفتی کسب کند . انسان باید تجربه کسب نماید و تن به تحقیقات دهد . باید ابتدا چیزهای زیادی را هضم کند ، به چیزهای بسیاری عشق ورزد . واز چیزهای بسیاری رنج برد و درعین حال کار مجدانه را قطع ننماید . با در نظر داشت این سخن داهیانه نویسنده فرانسوی ، زندگی نوح که دراین فیلم در وجهی عالی به تصویر کشیده شده است . قاطعانه می توان گفت : وی هنرمندی واقعی با روحی مردمی است که در دامن حزب توده ایران پرورده و رشد کرده است و چنین هنرمندان برجسته ای کم نبوده اند.نکته ارزشمندی که در فیلم جواهریان برجسته است ، اینکه این فیلم مستند یک اثر تبلیغی برای حزب توده ایران نیست . بلکه ساخت و بافت هنرمندانه ی فیلم چنان خلاقانه صورت گرفته است که تماشاگر ، خود به این نتیجه میرسد که حزب توده ایران چه بوده و چه جایگاه بی بدیلی داشته ودارد . و دقیقا ارزش کار هنری جواهریان که در تمامی فیلم بی طرفی خود را حفظ می نماید ، از اینجا ناشی می شود .
در پایان ، نگارنده مایل است این آرزوی خود را با خوانندگان در میان نهد. امید است جواهریان بتواند در این عرصه به کار بیشتری بپردازد و دیگر عزیزانی نیز که در عرصه ی فیلم سازی ، فعالیت می نمایند توجهی در خور به ساخت اینسان فیلم ها نشان دهند. چنین کاری در حیطه ی فعالیت های هنری ، می تواند مهر و نشان شایسته خود را در فعالیت های ترقی خواهانه اجتماعی بزند.
رحمان قره داغی
یادمانده های به یاد ماندنی را می توانید در این آدرس ببینید
